Ενότητα 5: Εκτίμηση Επικινδυνότητας και Σχεδιασμός Ασφάλειας 

1. Παράγοντες κινδύνου για ενδοοικογενειακή βία
2. Εκτίμηση κινδύνου
3. Φύλο και έμφυλη διάσταση στην εκτίμηση κινδύνου
4. Σχεδιασμός ασφάλειας
5. Κοινοποίηση μέτρων ασφαλείας και εκτίμησης κινδύνου

Έμφαση στη Γυναικολογία/Μαιευτική, Χειρουργική/Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών & Παιδιατρική
6. Γυναικολογία/Μαιευτική
7. Χειρουργείο και Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών
8. Παιδιατρική

Έμφαση στην Οδοντιατρική
9. Οδοντιατρική

Πηγές

Εισαγωγή

Καλώς ήλθατε στην Ενότητα 5: Εκτίμηση Κινδύνου και Σχεδιασμός Ασφάλειας. Σε αυτή την ενότητα, θα διερευνήσετε τα κρίσιμα στοιχεία της εκτίμησης κινδύνου ενδοοικογενειακής βίας και σχεδιασμού ασφάλειας. Θα εμβαθύνουμε στον εντοπισμό των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την ενδοοικογενειακή βία, στον τρόπο διεξαγωγής διεξοδικών εκτιμήσεων κινδύνου και στην ανάγκη να συμπεριληφθεί η δυναμική του φύλου (έμφυλη διάσταση) στις διαδικασίες εκτίμησης κινδύνου. Επιπλέον, θα παρουσιάσουμε στρατηγικές για τον σχεδιασμό ασφάλειας και την αποτελεσματική επικοινωνία των μέτρων ασφαλείας και της εκτίμησης κινδύνου. Επιπλέον, στις επιμέρους ειδικές ενότητες («Έμφαση σε…»), θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη Γυναικολογία/Μαιευτική, τη Χειρουργική & το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών,  την Παιδιατρική και την Οδοντιατρική.

Μαθησιακοί στόχοι

+ Τρόπος διεξαγωγής ολοκληρωμένων εκτιμήσεων κινδύνου.

+ Αναγνώριση του φύλου και της έμφυλης διάστασης στην εκτίμηση κινδύνου.

+ Κατανόηση και ανάπτυξη στρατηγικών σχεδιασμού ασφάλειας για την υποστήριξη των θυμάτων.


Η διαχείριση κινδύνου περιλαμβάνει ένα συνεργατικό σύνολο στρατηγικών και μέτρων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ευημερίας του θύματος/επιζώσας σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, μειώνοντας ή εξαλείφοντας παράλληλα την πιθανότητα ο δράστης να διαπράξει περαιτέρω πράξεις βίας.1 Η διαχείριση κινδύνου μπορεί να περιλαμβάνει τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε υποστήριξη και υπηρεσίες, την αναζήτηση περαιτέρω συμβουλευτικής και τη συνεχή αξιολόγηση του κινδύνου.2 Εξίσου σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι αναπόσπαστο μέρος όλων των προσπαθειών διαχείρισης κινδύνου αποτελεί η ενσωμάτωση σχεδιασμού ασφάλειας μετά την αποκάλυψη της ενδοοικογενειακής βίας.

Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τη διαχείριση κινδύνων περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση ποικίλων κινδύνων και συναφών αναγκών, όπως:3

  • Άμεση αντιμετώπιση των άμεσων κινδύνων
  • Σχεδιασμός ασφάλειας (συμπεριλαμβανομένων παιδιών ή νέων)
  • Συμμετοχή σε συζητήσεις με θύματα/επιζώσες σχετικά με τις διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις και διασύνδεσή τους με σχετικές υπηρεσίες
  • Συνεχής αξιολόγηση και διαχείριση κινδύνων με την πάροδο του χρόνου, παρακολούθηση για τυχόν αλλαγές ή κλιμακώσεις
  • Συνεργασία με άλλες υπηρεσίες μέσω ανταλλαγής σχετικών πληροφοριών.

Θυμηθείτε: Τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας προέρχονται από όλα τα κοινωνικά, πολιτιστικά, οικονομικά και θρησκευτικά υπόβαθρα με διαφορετική ηλικία, φύλο και σεξουαλικό προσανατολισμό, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρίες. Επηρεάζει άτομα από όλα τα κοινωνικοοικονομικά υπόβαθρα και επίπεδα εκπαίδευσης. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι ΔΕΝ υπάρχει «τυπικό θύμα».

Παρόλο που πολλά παραδείγματα βίντεο απεικονίζουν μια γυναίκα ως θύμα σε ετερογενείς σχέσεις, παρακαλώ μην παραπλανηθείτε. Τα θύματα μπορεί να είναι οποιοσδήποτε, συμπεριλαμβανομένων ανδρών, παιδιών, ατόμων με αναπηρίες ή μη δυαδικών ατόμων. Το ίδιο ισχύει και για τους δράστες. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους δράστες, ανατρέξτε στην Ενότητα 1. Επίσης, η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να συμβεί μεταξύ ζευγαριών, ομόφυλων ζευγαριών, γονέα και παιδιού, αδελφών, θείων, θειών, ξαδέλφων, παππούδων ή ακόμα και συγκατοίκων.


1. Παράγοντες κινδύνου για ενδοοικογενειακή βία

Είναι σημαντικό να προσδιοριστεί η παρουσία εκείνων των παραγόντων κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα κλιμάκωσης της βίας και μπορούν να οδηγήσουν σε «εκ νέου επίθεση».5 Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν τα ψυχολογικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά τόσο των δραστών όσο και των θυμάτων, καθώς και τη δυναμική εντός της σχέσης θύματος-δράστη.6 Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτοί οι παράγοντες δεν είναι αιτιώδεις παράγοντες.7 Η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου αποτελεί σημαντικό μέρος της κατάλληλης ανταπόκρισης στις αποκαλύψεις ενδοοικογενειακής βίας.8 Οι παράγοντες κινδύνου μπορεί να μην είναι άμεσοι παράγοντες που πυροδοτούν την ενδοοικογενειακή βία, αλλά περισσότερο παίζουν ρόλο ως παράγοντες που συμβάλλουν στην ενδοοικογενειακή βία. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αυτοί οι παράγοντες μπορούν να αλληλεπιδράσουν με διάφορους περίπλοκους τρόπους. Ωστόσο, παρόλο που ορισμένοι παράγοντες συχνά συνδέονται με την ενδοοικογενειακή βία, κανένας από αυτούς δεν την προκαλεί άμεσα.

Οι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την ενδοοικογενειακή βία συχνά αναλύονται μέσω του οικολογικού μοντέλου9, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράγοντες ποικίλλουν μεταξύ ατομικού, σχεσιακού και κοινωνικού επιπέδου. Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου εντοπίζονται σταθερά σε όλες τις μελέτες, ενώ άλλοι είναι συγκεκριμένοι σε κάποια πλαίσια, ποικίλλουν μεταξύ και εντός των χωρών, όπως σε αγροτικές και αστικές περιοχές.

Γενικοί παράγοντες κινδύνου:


Πιθανοί δείκτες υψηλού κινδύνου: 10
· Ξαφνική αλλαγή στη συμπεριφορά των δραστών: «Έχει αλλάξει ξαφνικά»
· Το θύμα σου λέει: «Με ανατριχιάζει», «Έχει αυτό το βλέμμα στα μάτια»
· Βία κατά κατοικίδιων ζώων
· Κατάχρηση ουσιών π.χ. αλκοολισμός, ναρκωτικά κ.λπ.
· Στραγγαλισμός
· Εγκυμοσύνη
· Χωρισμός και διαζύγιο
· Το θύμα βρίσκεται σε νέα σχέση
· Ο δράστης έχασε την επιμέλεια των παιδιών
· Παραβίαση περιοριστικών μέτρων

  • Δράστης/θύμα έχουν κοινά παιδιά
  • Το στενό οικογενειακό δίκτυο χρησιμοποιείται από τον δράστη για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με το θύμα, για τη συμμετοχή μελών της οικογένειας ή φίλων στη διατήρηση πίεσης κ.λπ.
  • Οι κανονισμοί προστασίας δεδομένων εμποδίζουν τη συμμετοχή επιπλέον επαγγελματιών
  • Έλλειψη ενημέρωσης και προβληματική προστασία του θύματος μετά την καταδίκη και τη φυλάκιση του δράστη

Ενώ υπάρχουν αρκετοί κοινοί παράγοντες κινδύνου σε διάφορες μορφές ενδοοικογενειακής βίας, ειδικοί παράγοντες κινδύνου μπορεί επίσης να υπάρχουν για ορισμένες ομάδες.

Ειδικοί παράγοντες κινδύνου: Κακοποίηση μετά από χωρισμό

Μια κοινή παρανόηση είναι ότι όταν τελειώνει μια σχέση, τελειώνει και η βία κι η διαμάχη, αλλά σε πολλές περιπτώσεις, συμβαίνει το αντίθετο. Αντί να μειώνεται, η βία μπορεί να κλιμακωθεί και να γίνει πιο έντονη μετά τον χωρισμό. Αυτό σημαίνει ότι πολλά θύματα ενδοοικογενειακής βίας εξακολουθούν να υφίστανται επαναλαμβανόμενη βία που συνεχίζεται και μετά τον χωρισμό. 12 Αυτό συνάδει με τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι δράστες ΕΒ συχνά υποβάλλουν τα θύματά τους σε επαναλαμβανόμενη βία και διεθνής έρευνα που βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία εγκλήματος παρουσιάζει κυμαινόμενα αποτελέσματα, με ποσοστό υποτροπής 15-60%. 13,14

Ο όρος «κακοποίηση μετά τον χωρισμό» περιγράφει ένα διαρκές, εσκεμμένο μοτίβο τακτικών εκφοβισμού που απευθύνονται σε έναν πρώην σύντροφο μετά τον χωρισμό. Στην ουσία, πρόκειται για τη χρήση διαφόρων μηχανισμών για τη διατήρηση και την ενίσχυση της ανισορροπίας ισχύος που υπάρχει ήδη στη σχέση.15 Το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας σχετικά με την κακοποίηση μετά τον χωρισμό έχει επικεντρωθεί μέχρι στιγμής στη βία των πατέρων κατά των μητέρων, 16 αλλά η κακοποίηση μετά τον χωρισμό μπορεί να συμβεί σε όλα τα θύματα ΕΒ.

Η βία μετά τον χωρισμό μπορεί να λάβει πολλές μορφές και συνήθως περιλαμβάνει:

  • Δικαστική ή νομική βία, που σημαίνει ότι ο δράστης χρησιμοποιεί τα νόμιμα δικαιώματά του για να συνεχίσει να διαπράττει βία σε διάφορες μορφές. Μπορεί να περιλαμβάνει την εκκίνηση νομικής διαδικασίας κατά του θύματος με σκοπό τον έλεγχο, τον εκφοβισμό ή την επιδίωξη της επιμέλειας των παιδιών ή των δικαιωμάτων επικοινωνίας με πρόθεση την άσκηση κυριαρχίας και ελέγχου επί του θύματος κατά τη διάρκεια ή μετά τον χωρισμό. 17, 18
  • Η οικονομική κατάχρηση ως μέσο ελέγχου εντός του νομικού συστήματος. 19 Ο δράστης μπορεί να ζητήσει αλλαγές στις ρυθμίσεις διατροφής των παιδιών, να επιδιώξει την πλήρη επιμέλεια για να αποφύγει εντελώς τις οικονομικές υποχρεώσεις, να παρατείνει τις δικαστικές διαδικασίες ώστε να διαπραγματευτεί υπερβολικά τη διατροφή ή να αρνηθεί να εκπληρώσει εντελώς τις οικονομικές του υποχρεώσεις. 20 Όσοι καταφεύγουν σε αυτό το είδος κατάχρησης μπορεί να εξαπατήσουν σχετικά με την οικονομική τους κατάσταση, να κρύψουν περιουσιακά στοιχεία ή να αλλάξουν απασχόληση για να αποφύγουν την κοινή χρήση πόρων. 21 Η παράταση των νομικών διαδικασιών μπορεί επίσης να επιβαρύνει οικονομικά τα επιζώντα θύματα, καθώς όσο περισσότερο διαρκούν οι διαπραγματεύσεις τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος για αυτά.
  • Απειλές για την ασφάλεια των παιδιών: Η έρευνα έχει δείξει ότι συχνά υπάρχουν παιδιά που εμπλέκονται σε σχέσεις με ενδοοικογενειακή βία 22, πράγμα που σημαίνει ότι πολλά παιδιά ζουν σε μια δυναμική όπου υπήρξε βία μεταξύ των γονέων και όπου συνεχίζεται η κακοποίηση μετά το χωρισμό. Δεδομένου ότι αυτό επιτρέπει στον δράστη να ασκεί εξουσία και έλεγχο μέσω των παιδιών, π.χ. χρησιμοποιώντας τα παιδιά ως όπλα για τον έλεγχο ή τη χειραγώγηση του άλλου μέρους, μπορεί να οδηγήσει σε ποικίλες αρνητικές συνέπειες όσον αφορά τη σωματική και ψυχική υγεία και την ποιότητα ζωής του παιδιού. 23
  • Τραύμα και κοινωνική απομόνωση: Μεταξύ των θυμάτων ΕΒ, τα συμπτώματα τραύματος συχνά επιμένουν για πολλά χρόνια μετά το χωρισμό από τον δράστη 24. Σε αυτή την ομάδα, έχει αναφερθεί ότι ένα υψηλό ποσοστό αναπτύσσει διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). 25 IΠρέπει να τονιστεί ότι διάφορες μορφές βίας και φαινομενικά η ηπιότερη βία μπορούν να οδηγήσουν σε τραύμα, κι όχι μόνο η σοβαρή σωματική ή σεξουαλική βία. 26 Σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα συμπτώματα μπορούν να ερμηνευτούν ως άλλοι τύποι ψυχιατρικών και σωματικών προβλημάτων υγείας, εμποδίζοντας την επαρκή φροντίδα και θεραπεία. 27 Επιπλέον, οι άνθρωποι που έχουν εκτεθεί σε επαναλαμβανόμενα και παρατεταμένα τραυματικά γεγονότα μπορεί να αναπτύξουν πιο σύνθετα προβλήματα, όπως μειωμένη συναισθηματική ρύθμιση, σωματοποίηση, αποσύνδεση και προβλήματα που σχετίζονται με την προσοχή, τη μνήμη, την ταυτότητα και τις σχέσεις. 28 Όταν το θύμα αντιμετωπίζει έλλειψη υποστήριξης, για παράδειγμα μέσω ανάκρισης, επίρριψης ευθυνών και καχυποψίας στις συναντήσεις με επαγγελματίες, υπάρχει κίνδυνος το τραύμα και οι αρνητικές συνέπειες του να επιδεινώνονται. 29
  • Δυσφήμιση χαρακτήρα: Δεν είναι ασυνήθιστο τα θύματα, μετά την πρωτογενή θυματοποίηση, να θυματοποιούνται περαιτέρω σε διάφορες κοινωνικές διαδικασίες 30 31 και αυτό μερικές φορές αναφέρεται ως δευτερογενής θυματοποίηση. Η έρευνα δείχνει ότι η δευτερογενής θυματοποίηση εμφανίζεται ως μια αίσθηση προδοσίας που συνδέεται με «τις προσδοκίες του θύματος ότι θα το πιστέψουν, θα το επικυρώσουν και θα το προστατέψουν, όταν, αντίθετα, αντιμετωπίζεται με στάσεις επίρριψης ευθυνών και αγνοώντας ή ελαχιστοποιώντας τη θυματοποίησή του». 32
  • Επίμονη παρενόχληση ή καταδίωξη: Απειλές, παρενόχληση, εκφοβισμός, εξουσία, έλεγχος, εισβολή, φυλάκιση και πανταχού παρουσία, δηλαδή συνεχής παρουσία του δράστη, η οποία μπορεί να συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τον χωρισμό. 33

Η αντίδραση της κοινωνίας στην κακοποίηση μετά τον χωρισμό έχει κρίσιμες συνέπειες για τα θύματα 34, καθώς η ζωή μετά τον χωρισμό από έναν βίαιο σύντροφο μπορεί να χαρακτηρίζεται από πολλές δυσκολίες. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για αυξημένη γνώση μεταξύ των ανταποκρινόμενων πρώτης γραμμής σχετικά με τα σημάδια, τα μοτίβα και τις συνέπειες της κακοποίησης μετά τον χωρισμό, αναφορικά με την ψυχική και σωματική υγεία και την ποιότητα ζωής.

Είναι ζωτικής σημασίας η κοινωνία να λάβει σοβαρά υπόψη την κακοποίηση μετά τον χωρισμό και να προσφέρει πόρους και υποστήριξη στους πληγέντες. Αυτό περιλαμβάνει πρόσβαση σε καταφύγια, συμβουλευτική, νομική συνδρομή και άλλους πόρους που μπορούν να βοηθήσουν τα θύματα να ανακτήσουν την ανεξαρτησία και την ασφάλειά τους.

Εδώ μπορείτε να κατεβάσετε το “Post Separation Power and Control Wheel”: https://www.theduluthmodel.org/wp-content/uploads/2017/03/Using-Children-Wheel.pdf

Ειδικοί παράγοντες κινδύνου: ενδοοικογενειακή βία κατά των ηλικιωμένων 35

Μεμονωμένοι παράγοντες κινδύνου:

  • Υπερφόρτωση από τα καθήκοντα φροντίδας, λόγω κακής ή ανεπαρκούς προετοιμασίας ή κατάρτισης για ευθύνες φροντίδας
  • Ανεπαρκείς δεξιότητες αντιμετώπισης που εντείνονται από τη φροντίδα
  • Υψηλή οικονομική και συναισθηματική εξάρτηση από τον ευάλωτο ηλικιωμένο
  • Προηγούμενες οικογενειακές συγκρούσεις
  • Αδυναμία δημιουργίας ή διατήρησης θετικών προκοινωνικών σχέσεων
  • Έλλειψη κοινωνικής στήριξης
  • Έλλειψη προσωπικών οικονομικών πόρων

Ειδικοί παράγοντες κινδύνου για εκ νέου κακοποίηση 36

  • Σε ατομικό επίπεδο, υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν σημαντική αρνητική σχέση μεταξύ της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης του θύματος και της εκ νέου κακοποίησης.
  • Σε διαπροσωπικό επίπεδο, κατά τη διερεύνηση του είδους της σχέσης μεταξύ δράστη και θύματος, το χρονικό διάστημα που ζούσαν μαζί αποτελούσε καλύτερο προγνωστικό παράγοντα για εκ νέου κακοποίηση, σε σχέση με την οικογενειακή κατάσταση. Το ιστορικό σωματικής κακοποίησης στη σχέση ήταν ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας εκ νέου κακοποίησης.
  • Κατά την εξέταση της πιθανότητας εκ νέου κακοποίησης σε σχέσεις με ΕΒ, οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να εξετάσουν το ιστορικό βίας στη σχέση, αντί να εστιάζουν μόνο στη σοβαρότητα του αδικήματος.

2. Εκτίμηση κινδύνου

Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα ενήλικα θύματα/επιζώντες είναι συχνά καλοί προγνωστικοί παράγοντες του δικού τους επιπέδου ασφάλειας και κινδύνου και ότι αυτή είναι η ακριβέστερη εκτίμηση του επιπέδου κινδύνου τους.

Επομένως, η κατανόηση και η αξιολόγηση του κινδύνου αρχίζει με την ακρόαση του θύματος. Μέσω της ακρόασης, οι επαγγελματίες μπορούν να αντιληφθούν σημάδια και να κάνουν ερωτήσεις σχετικά με τους δείκτες βίας. Η εκτίμηση κινδύνου βοηθά να προσδιοριστεί εάν ο κίνδυνος είναι χαμηλός ή υψηλός. 38

Όταν τα θύματα/επιζώντες προβλέπουν κίνδυνο, θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη. Η ψυχολογική βία αποτελεί σημαντική πτυχή των καταχρηστικών σχέσεων και θα πρέπει να εξετάζεται και στα δύο πλαίσια: ως δυνητικός πρόδρομος μελλοντικής σωματικής βίας και ως μέρος του φάσματος συμπεριφορών που συνιστούν ενδοοικογενειακή βία.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ευθύνες που σχετίζονται με την εκτίμηση κινδύνου και τον σχεδιασμό ασφάλειας μεταξύ των διαφόρων ανταποκριτών πρώτης γραμμής (όπως η αστυνομία, οι επαγγελματίες υγείας, οι κοινωνικοί λειτουργοί και οι ΜΚΟ), ανατρέξτε στο Country Reports and Cross-National Comparison on the Risk Assessment Tools and Case Documentation used by Frontline Responders

Ορισμός: Εκτίμηση κινδύνου39

Η εκτίμηση κινδύνου είναι μια εκτίμηση του επιπέδου κινδύνου σε δεδομένη χρονική στιγμή. Ο κίνδυνος είναι δυναμικός και μπορεί να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επαναξιολογείτε τακτικά τον κίνδυνο και τυχόν αλλαγές θα πρέπει να αποτελούν μέρος της μελλοντικής αξιολόγησης και διαχείρισης κινδύνου, την εκτίμησή σας για το επίπεδο κινδύνου, καθώς και τις κατάλληλες ενέργειες και προσεγγίσεις διαχείρισης κινδύνου. Θα πρέπει επίσης να λάβετε υπόψη σχετικές πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες του επιζώντος θύματος και του δράστη.

Οι βέλτιστης πρακτικής προσεγγίσεις για την εκτίμηση κινδύνου με ένα θύμα/επιζώντα του δίνουν τη δυνατότητα να μοιραστεί την ιστορία του μαζί σας, πιστεύοντάς τον για:

  • … την εμπειρία της βίας
  • … τη σχέση
  • … πώς αυτό έχει επηρεάσει τυχόν παιδιά στην οικογένεια (δηλαδή, κατανόηση του κινδύνου που βιώνουν τα παιδιά ως επιζώντες θυμάτων από μόνα τους, η οποία μπορεί επίσης να ενημερωθεί με άμεση αξιολόγηση των παιδιών)
  • … πρότυπα πεποιθήσεων, στάσεων και συμπεριφορών του δράστη.

Εκτίμηση κινδύνου σημαίνει λήψη επαγγελματικής απόφασης σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου που υπάρχουν σε συνδυασμό με την αξιολόγηση του κινδύνου από τα ίδια τα θύματα για τον προσδιορισμό της πιθανότητας μελλοντικής βίας και βλάβης, συμπεριλαμβανομένου σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου από μελλοντική βία. 40

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκτίμηση κινδύνου μπορείτε να βρείτε στην Ενότητα 7.

Ως ισχυρότερος δείκτης για μελλοντικούς κινδύνους/βία είναι η τρέχουσα και η προηγούμενη συμπεριφορά του δράστη. Είναι σημαντικό  ο ασθενής να ερωτάται για την αντίληψη του κινδύνου του, καθώς και τη διαχείριση της ασφάλειάς του στο παρελθόν και τα σχέδιά του για το μέλλον. Συχνά, τα θύματα μπορεί να αναγνωρίσουν πότε αντιμετωπίζουν επικείμενο κίνδυνο και μπορεί να αισθάνονται ανήσυχα για την επιστροφή σπίτι τους. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη τυχόν ανησυχίες που έχουν σχετικά με την ασφάλειά τους. Για άλλα θύματα, ενδέχεται να χρειαστεί βοήθεια για την αξιολόγηση του άμεσου κινδύνου τους. Μπορούν να τεθούν συγκεκριμένες ερωτήσεις για να καθοριστεί εάν είναι ασφαλές για αυτούς να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Πρωταρχικός στόχος είναι να εξακριβωθεί εάν υπάρχει απτός και άμεσος κίνδυνος σοβαρής βλάβης. 40

Εάν υπάρχει άμεσος υψηλός κίνδυνος, μπορείτε να εκφράσετε την ανησυχία σας για την ασφάλειά τους και να συμμετάσχετε σε μια συζήτηση σχετικά με τα προστατευτικά μέτρα για την πρόληψη βλάβης. Μπορείτε να πείτε: «Ανησυχώ για την ασφάλειά σας. Ας συζητήσουμε τι πρέπει να κάνουμε για να μην πάθετε κακό». 41

Αυτό το βίντεο δείχνει μια επαγγελματία να διεξάγει ολοκληρωμένη εκτίμηση κινδύνου, χρησιμοποιώντας Δομημένη Επαγγελματική Εκτίμηση με διαθεματική ματιά. Περιλαμβάνει τον εντοπισμό τεκμηριωμένων παραγόντων κινδύνου για το επιζών θύμα, την αξιολόγηση της εμπειρίας κινδύνου για τα παιδιά και τη διεξαγωγή επιπλέον συμβουλευτικής, κατά περίπτωση.

Εργασίες για αναστοχασμό

(1) Αναφέρετε τους τεκμηριωμένους παράγοντες κινδύνου που προσδιορίζει ο επαγγελματίας για το επιζών θύμα στο βίντεο.
(2) Προβληματιστείτε σχετικά με τη σημασία των τεκμηριωμένων προσεγγίσεων στην εκτίμηση κινδύνου.
(3) Διερευνήστε πώς ο ιατρός εφαρμόζει διαθεματική ματιά κατά τη διάρκεια της εκτίμησης κινδύνου. Δείτε την ενότητα 1 για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαθεματικότητα.
(4) Εξετάστε πώς το βίντεο αντιμετωπίζει την αξιολόγηση του κινδύνου που αφορά τα παιδιά.


Μερικοί άνθρωποι φοβούνται ότι το ζήτημα της αυτοκτονίας μπορεί να προκαλέσει το θύμα να το διαπράξει. Αντίθετα, η συζήτηση για αυτοκτονία συχνά μειώνει το φόβο του θύματος για αυτοκτονικές σκέψεις και το βοηθά να αισθάνεται ότι το κατανοούν. Τα ευρήματα μιας μελέτης έδειξαν σαφή συσχέτιση μεταξύ τεκμηριωμένων περιπτώσεων ενδοοικογενειακής βίας και αυξημένης πιθανότητας αυτοτραυματισμού. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, σχεδόν το ένα τέταρτο των ατόμων που βίωσαν ενδοοικογενειακή επίθεση επιδόθηκαν σε συμπεριφορά αυτοτραυματισμών. 42

Επιπλέον, είναι σημαντικό να παρέχεται τεκμηρίωση σχετικά με πιθανό άμεσο κίνδυνο αυτοκτονίας και αυτοτραυματισμού, για να διευκολυνθεί η αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ των συναδέλφων και να διασφαλιστεί η συνέπεια.

Παράδειγμα: Suicide Risk Screening Tool (asQ): https://www.nimh.nih.gov/sites/default/files/documents/research/research-conducted-at-nimh/asq-toolkit-materials/asq-tool/screening_tool_asq_nimh_toolkit_1.pdf

Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει άμεσοςκίνδυνοςαυτοτραυματισμούήαυτοκτονίας, είναι σημαντικό ο ασθενής να μην μείνει μόνος, ιδιαίτερα εάν…

  • … το θύμα έχει αυτοκτονικό ιδεασμό ή σχεδιάζει να αυτοκτονήσει ή να βλάψει τον εαυτό του ή
  • … υπάρχει ιστορικό αυτοκτονικού ιδεασμού ή σχεδίων για αυτοτραυματισμό τον περασμένο μήνα ή ιστορικό αυτοτραυματισμού κατά το προηγούμενο έτος και ο ασθενής εμφανίζεται στην παρούσα φάση εξαιρετικά ταραγμένος, βίαιος, απελπισμένος ή μη επικοινωνιακός.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, το θύμα πρέπει να σταλεί αμέσως σε ψυχιατρικό νοσοκομείο. Θα πρέπει να καλέσετε ένα ασθενοφόρο για μεταφορά. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, ζητήστε άμεση ψυχιατρική εκτίμηση ή εμπλέξτε την αστυνομία. Η παραβίαση της εμπιστευτικότητας δεν αποτελεί νομικό ζήτημα σε αυτήν την περίπτωση. Η αναφορά οξείας αυτο-διακινδύνευσης είναι υποχρεωτική.


3. Φύλο και έμφυλη διάσταση στην εκτίμηση κινδύνου 43

Η πλειονότητα των εργαλείων εκτίμησης κινδύνου δεν λαμβάνει ρητά υπόψη τις πτυχές φύλου. Συχνά, τα εργαλεία αυτά είτε δεν διαθέτουν προβλέψεις και για τα δύο φύλα στις λίστες ελέγχου είτε χρησιμοποιούν αποκλειστικά το αρσενικό φύλο, όταν αναφέρονται σε δράστες. Κατά συνέπεια, εάν οι επαγγελματίες υγείας έχουν προκατάληψη λόγω φύλου, μπορεί να παραβλέψουν τους άνδρες ως θύματα ενδοοικογενειακής βίας.

Οι αντιλήψεις και πεποιθήσεις σχετικά με το φύλο είναι σημαντικές και για συγκεκριμένες πτυχές που αφορούν την εκτίμηση κινδύνου. Για παράδειγμα, η αντίληψη μιας γυναίκας επαγγελματία υγείας μπορεί να επηρεαστεί από το βιολογικό φύλο της, την ταυτότητα φύλου της (π.χ. πώς βλέπει τον δικό της ρόλο ως γυναίκα) και τη δική της νοοτροπία και προσδοκίες (π.χ. η γυναίκα μπορεί επίσης να είναι πολύ επιθετική). Αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο μιλάει με άλλες γυναίκες και με άνδρες (π.χ. δυνατή φωνή, οπτική επαφή). Μπορεί επίσης να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αξιολογεί τον κίνδυνο, τις πτυχές που αναγνωρίζονται ως σημαντικές (π.χ. ποιος ξεκίνησε το περιστατικό) και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται το θύμα (ποιες ενδείξεις είναι πιο σημαντικές για αυτό, π.χ. εξωτερική εμφάνιση). Επιπλέον, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή από το θύμα (άνδρα ή γυναίκα) και από τους παρόντες συντρόφους του. Για παράδειγμα, μια γυναίκα επαγγελματίας υγείας θα μπορούσε να θεωρηθεί λιγότερο απειλητική από μια γυναίκα θύμα, που μπορεί στη συνέχεια να μοιραστεί πιο πρόθυμα πληροφορίες.

Επιπλέον, μπορεί να προκύψει μεροληπτική επικοινωνία όταν οι ανταποκριτές πρώτης γραμμής αντιλαμβάνονται τις γυναίκες ως το «ασθενές φύλο» που χρειάζεται προστασία. Σε αυτό το σενάριο, η έμφυλη αντίληψη διατρέχει τον κίνδυνο να επαναθυματοποιήσει το θύμα χρησιμοποιώντας υποτιμητικές λέξεις και να μην θεωρήσει το θύμα ως αυτόνομο άτομο. Κάτι τέτοιο είναι πιθανό να ευθύνεται για το γεγονός ότι τα θύματα δεν μοιράζονται όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με την εκτίμηση κινδύνου, επειδή αισθάνονται ότι δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Εναλλακτικά, ένας επαγγελματίας υγείας μπορεί να μην λάβει σοβαρά υπόψη τις καταγγελίες των ανδρών θυμάτων και μπορεί να υποβαθμίσει το περιστατικό, επειδή στην κοσμοθεωρία του οι άνδρες είναι σχεδόν αδύνατο να ιδωθούν ως θύματα ενδοοικογενειακής βίας, γεγονός που μπορεί να έχει ως συνέπεια την κλιμάκωση της βίας καθώς ο επαγγελματίας υγείας δεν παρεμβαίνει για να τερματίσει τη βία εναντίον του άνδρα.

Ένα άλλο σενάριο είναι ότι ο επαγγελματίας υγείας δεν μπορεί να ρωτήσει ένα αρσενικό θύμα εάν εξαρτάται οικονομικά από τη σύζυγό του, επειδή σε κάποια κοινωνικο-πολιτισμικά πλαίσια θεωρείται ότι οι άνδρες είναι αυτοί που παρέχουν στην οικογένεια και κερδίζουν περισσότερα χρήματα από τις γυναίκες. Ως εκ τούτου, μπορεί να μην αναγνωρίζουν ότι το αρσενικό θύμα εξαρτάται οικονομικά από τη σύζυγό του και αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στην εκτίμηση κινδύνου του θύματος.

Ως εκ τούτου, η ενσωμάτωση των πτυχών του βιολογικού και κοινωνικού φύλου στα εργαλεία εκτίμησης κινδύνου είναι επιτακτική ανάγκη για τους επαγγελματίες υγείας. Πρέπει να αναγνωρίζουν τις νομοθετικές και δεοντολογικές απαιτήσεις σχετικά με την ισότητα των φύλων, και να αναστοχάζονται σχετικά με τη συμπεριφορά και την κρίση τους ώστε να μετριάζουν τυχόν προκαταλήψεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εκτίμησης κινδύνου. Ακόμη και αν περιλαμβάνονται έμφυλες πτυχές, οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να εκπαιδεύονται ώστε να τις λαμβάνουν υπόψη κατά τη διάρκεια των αξιολογήσεων, διασφαλίζοντας ότι οι ερωτήσεις τίθενται και ερμηνεύονται κατάλληλα. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην Ενότητα 8.


4. Σχεδιασμός ασφάλειας

Η δημιουργία ενός σχεδίου ασφαλείας μπορεί να προσεγγιστεί με διάφορους τρόπους, προσαρμοσμένους στις ατομικές περιστάσεις. Θα πρέπει να αντιμετωπίζει τις άμεσες ανησυχίες για την ασφάλεια και να παραμένει προσαρμόσιμη στις αλλαγές των συνθηκών. Ενώ ένα θύμα δεν μπορεί να ελέγξει την κακοποιητική συμπεριφορά του συντρόφου του, μπορεί να εφαρμόσει μέτρα για να προστατεύσει τον εαυτό του και τα παιδιά του. Το σχέδιο ασφάλειας είναι μια εξατομικευμένη και πρακτική στρατηγική που προσδιορίζει συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες μπορεί να προβεί το θύμα για να ενισχύσει την προστασία του και να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο βλάβης.

Many victims who have been subjected to violence have fears about their safety. Other victims may not think they need a safety plan because they do not expect that the violence will happen again. Explain that domestic violence is not likely to stop on its own: it tends to continue and may escalate over time and may happen more often. 45

Όταν κάνετε ένα σχέδιο ασφαλείας με κάποιο άτομο που υφίσταται βία, είναι σημαντικό να ξεκινήσετε ακούγοντας. Πρώτα, ακούστε και κάντε ερωτήσεις σχετικά με το τι συμβαίνει. Μάθετε τι κάνει ήδη για να αυξήσει την ασφάλεια και χρησιμοποιήστε το ως βάση για να το βοηθήσετε να σκεφτεί τι άλλο θα μπορούσε να αυξήσει την ασφάλειά του. 45

Η αξιολόγηση και ο σχεδιασμός για την ασφάλεια είναι μια συνεχής διαδικασία – δεν είναι απλώς μια εφάπαξ συζήτηση. Μπορείτε να βοηθήσετε συζητώντας τις ιδιαίτερες ανάγκες και την κατάστασή του και εξερευνώντας τις επιλογές και τους πόρους του κάθε φορά που το βλέπετε, αλλά και καθώς αλλάζει η κατάστασή του. Συζητήστε αν είναι ασφαλές για αυτό να επιστρέψει στο σπίτι.

Όλα τα σχέδια που έχουν γίνει πρέπει να τεκμηριώνονται στον ιατρικό φάκελο για μελλοντική αναφορά! Αντίγραφα πρέπει να δίνονται στο θύμα, αν αυτό είναι εφικτό. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να γνωρίζει ότι υπάρχει κίνδυνος ο δράστης να βρει το έγγραφο με αποτέλεσμα την κλιμάκωση της βίας.


5. Επικοινωνία μέτρων ασφαλείας και εκτίμησης κινδύνου

«Αυτό το βίντεο δείχνει πώς να διεξάγετε μια εκτίμηση κινδύνου με ένα άτομο που χρησιμοποιεί βία, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου παρατήρησης και υποβολής ερωτήσεων για τον εντοπισμό μοτίβων και επιπέδου κινδύνου, διασφαλίζοντας πάντα ότι το επιζών θύμα λαμβάνεται υπόψη. Δείχνει επίσης πώς η διεξαγωγή μιας δευτερεύουσας συμβουλευτικής μπορεί να υποστηρίξει τη διαχείριση κινδύνου.»

Αυτό το βίντεο αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου. Εισάγει τα διάφορα στοιχεία στον σχεδιασμό διαχείρισης κινδύνων https://youtu.be/tDPFIw5IwHI

Για μια αρχική εκτίμηση κινδύνου, μιλήστε με το θύμα σε ιδιωτικό περιβάλλον και αξιολογήστε τις άμεσες ανησυχίες. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο επικοινωνίας με τα θύματα, δείτε την Ενότητα 3.

Ερωτήσεις για την αξιολόγηση του άμεσου κινδύνου βίας 46, 47

  • Είναι ασφαλές για εσάς να πάτε σπίτι;
  • Τι φοβάστε ότι μπορεί να συμβεί;
  • Τι απειλές έχει κάνει ο δράστης;
  • Τι απειλές έχουν γίνει σχετικά με τα παιδιά;
  • Η σωματική βία συμβαίνει πιο συχνά ή έχει επιδεινωθεί τους τελευταίους 6 μήνες;
  • Ο δράστης είχε ή/και χρησιμοποίησε ποτέ όπλο ή απείλησε εσάς ή άλλα μέλη της οικογένειάς σας με όπλο;
  • Πιστεύετε ότι θα σας σκοτώσει;
  • Σας έχει χτυπήσει ποτέ όταν ήσασταν έγκυος;
  • Σας ζηλεύει βίαια και συνεχώς;
  • Έχει απειλήσει ο δράστης να αυτοκτονήσει; (κίνδυνος γυναικοκτονίας!)

Τα θύματα που απαντούν «ναι» σε τουλάχιστον 3 από τις ερωτήσεις μπορεί να διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό άμεσο κίνδυνο βίας.


Κατάρτιση σχεδίου ασφαλείας 48

Ακόμη και ένα θύμα που δεν αντιμετωπίζει άμεσο σοβαρό κίνδυνο θα μπορούσε να επωφεληθεί από την ύπαρξη ενός σχεδίου ασφαλείας. Εάν έχουν ένα σχέδιο, θα είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν την κατάσταση εάν η βία εμφανιστεί ξαφνικά. Τα ακόλουθα στοιχεία αποτελούν μέρος ενός σχεδίου ασφαλείας και ερωτήσεις που μπορείτε να κάνετε για να τους βοηθήσετε να διαμορφώσουν ένα σχέδιο.

Ασφαλές καταφύγιο  “Αν πρέπει να φύγετε από το σπίτι σας βιαστικά, πού θα μπορούσατε να πάτε;”
Σχεδιασμός για τα παιδιά  «Θα πήγαινες μόνος σου ή θα έπαιρνες μαζί σου τα παιδιά σου
Μεταφορά προς καταφύγιο«Πώς θα φτάσεις εκεί;»
Αντικείμενα που πρέπει να πάρετε μαζί σας  «Χρειάζεται να πάρετε μαζί σας έγγραφα, κλειδιά, χρήματα, ρούχα ή άλλα πράγματα όταν φεύγετε; Τι είναι ουσιώδες;»
Οικονομικά στοιχεία  «Έχετε πρόσβαση σε χρήματα αν χρειαστεί να φύγετε; Πού τα φυλάσσετε; Μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε αυτά σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης
Υποστήριξη κοντινού προσώπουΥπάρχει κάποιος γείτονας που μπορείτε να μιλήσετε για τη βία, ο οποίος μπορεί να καλέσει την αστυνομία ή να έρθει να σας βοηθήσει αν ακούσει ήχους βίας που προέρχονται από το σπίτι σας;”

Να είστε προσεκτικοί σε περιπτώσεις βίας που σχετίζεται με την τιμή. Μπορείτε να βοηθήσετε συζητώντας με το θύμα τις ανάγκες του, λέγοντάς του για άλλες πηγές βοήθειας και βοηθώντας το να λάβει βοήθεια εάν το επιθυμεί. Συνήθως δεν θα είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν όλες οι ανησυχίες του κατά την πρώτη συνάντηση. Ενημερώστε το θύμα ότι είστε διαθέσιμοι να συναντηθείτε ξανά για να μιλήσετε για άλλα θέματα.

Μην περιμένετε από το θύμα να λάβει αποφάσεις αμέσως. Μπορεί να μοιάζει απογοητευτικό αν θεωρήσετε ότι δεν θα λάβει μέτρα για να αλλάξει την κατάστασή του. Ωστόσο, το άτομο θα πρέπει να πάρει το χρόνο του και να κάνει αυτό που πιστεύει ότι είναι σωστό για αυτό. Πάντα να σέβεστε τις επιθυμίες και τις αποφάσεις του άλλου ατόμου.


Συζητήστε πώς να παραμείνει πιο ασφαλές στο σπίτι 49

Εάν το θύμα δυσκολεύεται να αποφύγει συζητήσεις με το δράστη που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν, συνιστάται να προτείνετε να κάνει αυτές τις συνομιλίες σε ένα χώρο από τον οποίο μπορεί εύκολα να διαφύγει, εάν χρειαστεί. Τονίστε τη σημασία της αποφυγής χώρων όπου μπορεί να υπάρχουν όπλα, για πρόσθετη ασφάλεια.

Σε περιπτώσεις όπου η άμεση διαφυγή θεωρείται η καλύτερη επιλογή, ενθαρρύνετε το θύμα να σχεδιάσει και να εκτελέσει τη φυγή του σε ασφαλή τοποθεσία, πριν ενημερώσει τον δράστη. Αυτή η προσέγγιση είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου βίας προς τα θύματα και τα παιδιά που εμπλέκονται.


Αποφύγετε να θέσετε το θύμα σε κίνδυνο 50

Ελαχιστοποιήστε τον κίνδυνο για την ασφάλεια του θύματος, αντιμετωπίζοντας τις ανησυχίες του σχετικά με τη βία μόνο σε ιδιωτικούς χώρους, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν μπορεί να ακούσει τη συζήτηση. Αποφύγετε να το συζητήσετε εάν ο σύντροφος, τα μέλη της οικογένειας ή οποιοσδήποτε συνοδεύει το θύμα, ακόμη και φίλοι, μπορεί να είναι σε απόσταση αναπνοής,. Δημιουργήστε ευκαιρίες για ιδιωτικές συνομιλίες, ίσως στέλνοντας κάποιον σε μια δουλειά ή αναθέτοντας μια εργασία. Εάν τα παιδιά είναι παρόντα, κανονίστε να τα επιβλέπει ένας συνάδελφος κατά τη διάρκεια της συζήτησής σας.

Διατηρείστε την εμπιστευτικότητα των ιατρικών του φακέλων αποθηκεύοντάς τα με ασφάλεια, μακριά από δημόσια θέα. Συζητήστε πώς το θύμα θα εξηγήσει πού βρίσκεται και, εάν είναι απαραίτητο, καθορίστε το σχέδιο για τυχόν έγγραφα που πρέπει να πάρει μαζί του, όπως πχ. έγγραφα για την αστυνομία.

Αυτό το βίντεο δείχνει τη διαχείριση κινδύνου, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού ασφάλειας σε ολοκληρωμένο επίπεδο. Δείχνει πώς να καθοδηγείται ο συνεργατικός συντονισμός υποθέσεων και πώς να επικεντρώνεται ένα επιζών θύμα στον σχεδιασμό διαχείρισης κινδύνου.

Εργασίες για προβληματισμό

(1) Αναφέρετε τις βασικές στρατηγικές διαχείρισης κινδύνου και τις τεχνικές σχεδιασμού ασφάλειας που παρουσιάζονται στο βίντεο.

(2) Εξετάστε πώς το βίντεο δίνει έμφαση στην επικέντρωση του θύματος στη διαδικασία σχεδιασμού διαχείρισης κινδύνου.

(3) Προβληματιστείτε σχετικά με τη σημασία της ενδυνάμωσης και της συμμετοχής των θυμάτων στη λήψη αποφάσεων.

(4) Εντοπίστε πιθανές προκλήσεις ή εμπόδια στην αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων και στον σχεδιασμό ασφάλειας.

Φροντίζοντας τις δικές σας ανάγκες 51

Αναγνωρίστε ότι οι ανάγκες σας είναι εξίσου σημαντικές με εκείνες του ατόμου που βοηθάτε. Η συμμετοχή σε συζητήσεις ή η ακρόαση ζητημάτων που σχετίζονται με βία μπορεί να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις ή συναισθήματα, ιδιαίτερα εάν έχετε υποστεί προσωπικά βία στο παρελθόν ή εάν αντιμετωπίζετε τέτοιες προκλήσεις τώρα. Αναγνωρίστε και κατανοήστε τα συναισθήματά σας, χρησιμοποιώντας τα ως ευκαιρία για αυτo-στοχασμό. Αναζητήστε την απαραίτητη βοήθεια και υποστήριξη για να αντιμετωπίσετε τις δικές σας ανάγκες και να εξασφαλίσετε τη συναισθηματική σας ευεξία. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην Ενότητα 9: Αυτοφροντίδα.

IMPRODOVA D2.3: Risk Assessment Tools and Case Documentation of Frontline Responders


Έμφαση στη Γυναικολογία/Μαιευτική, Χειρουργική & Παιδιατρική

6. Ειδικοί παράγοντες κινδύνου: σεξουαλική βία

Ειδικοί παράγοντες κινδύνου: σεξουαλική βία: 53

Μεμονωμένοι παράγοντες κινδύνου για τους δράστες:

  • Χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών
  • Παραβατικότητα
  • Έλλειψη ενδιαφέροντος για τους άλλους
  • Επιθετικές συμπεριφορές και αποδοχή βίαιων συμπεριφορών
  • Πρόωρη έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας
  • Καταναγκαστικές σεξουαλικές φαντασιώσεις
  • Προτίμηση για απρόσωπο σεξ και ανάληψη σεξουαλικών ρίσκων
  • Έκθεση σε πορνογραφικό υλικό
  • Εχθρότητα προς τις γυναίκες
  • Τήρηση των παραδοσιακών κανόνων ρόλων των φύλων
  • Υπερ-αρρενωπότητα
  • Αυτοκτονική συμπεριφορά
  • Προηγούμενη σεξουαλική θυματοποίηση ή διάπραξη σεξουαλικού αδικήματος
  • Παρέα με σεξουαλικά επιθετικούς, υπερ-αρρενωπούς και παραβατικούς συνομηλίκους
  • Συμμετοχή σε βίαιη ή καταχρηστική συντροφική σχέση

Παράγοντες κινδύνου σχέσης:

  • Οικογενειακό ιστορικό συγκρούσεων και βίας
  • Ιστορικό σωματικής, σεξουαλικής ή συναισθηματικής βίας στην παιδική ηλικία
  • Συναισθηματικά μη υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον
  • Κακές σχέσεις γονέα-παιδιού, ιδιαίτερα με τους πατέρες

Κοινωνικοί παράγοντες κινδύνου:

  • Κοινωνικοί κανόνες που υποστηρίζουν τη σεξουαλική βία, την ανδρική ανωτερότητα και τα σεξουαλικά δικαιώματα
  • Κοινωνικοί κανόνες που διατηρούν την κατωτερότητα και τη σεξουαλική υποταγή των γυναικών
  • Αδύναμοι νόμοι και πολιτικές που σχετίζονται με τη σεξουαλική βία και την ισότητα των φύλων
  • Υψηλά επίπεδα εγκληματικότητας και άλλων μορφών βίας

«Αυτό το βίντεο απεικονίζει το σενάριο προσομοίωσης μιας επαγγελματία υγείας σε προγεννητική κλινική που εξετάζει μια ασθενή για ενδοοικογενειακή βία».
Σε αυτό το βίντεο η Marta P. Chadwick, Διευθύντρια Προγραμμάτων Παρέμβασης και Πρόληψης της Βίας στο Brigham and Women’s Hospital Center for Community Health and Health Equity εξετάζει το εργαλείο εκτίμησης κινδύνου που χρησιμοποιείται από το Passageway και περιγράφει πώς έχει χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει με επιτυχία ασθενείς σε κακοποιητικές σχέσεις.
Κατάσταση υψηλού κινδύνου: Εγκυμοσύνη

Η εγκυμοσύνη μπορεί να είναι ένας από τους παράγοντες που πυροδοτούν τη βία σε ένα ζευγάρι. Το 30 % της σωματικής κακοποίησης από σύντροφο ξεκινά κατά την εγκυμοσύνη και στο 13 % των περιπτώσεων επεισόδια βίας που έχουν ήδη ξεκινήσει επιδεινώνονται και εντείνονται .

Ειδικοί παράγοντες κινδύνου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης περιλαμβάνουν:

  • μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ειδικά εάν προκύπτει σε νεαρή ηλικία
  • την απομόνωση και τις κακές/μη υποστηρικτικές σχέσεις με την οικογένεια καταγωγής και τους φίλους, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Για γενικούς παράγοντες κινδύνου (ισχύουν και στην περίπτωση εγκυμοσύνης), κάντε κλικ εδώ.

Οι συνέπειες της ενδοοικογενειακής βίας κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής, προεκλαμψίας, πρόωρων τοκετών και θνησιγένειας. Είναι επίσης δυνατό για τον σύντροφο να εξαναγκάσει τη γυναίκα να κρατήσει την εγκυμοσύνη (γνωστό ως «αναπαραγωγικός εξαναγκασμός»). Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να προκύψουν ζητήματα όπως ο αυτοπροκαλούμενος, ερασιτεχνικός τερματισμός της κύησης και η απουσία προγεννητικού δεσμού.

Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός αποτελούν καταστάσεις που μπορούν να δημιουργήσουν μεγαλύτερη επαφή μεταξύ της γυναίκας και του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης, ώστε να της δώσουν την ευκαιρία να αποκαλύψει ότι υφίσταται ενδοοικογενειακή βία και να μπορέσει να διατυπώσει αίτημα βοήθειας.

Πιθανοί δείκτες που θα πρέπει να οδηγήσουν τους γιατρούς και τις μαίες να υποψιαστούν καταστάσεις βίας μπορούν να βρεθούν στην ενότητα 2.


7. Χειρουργείο και Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών

Στο Χειρουργικό Τμήμα και το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, η εκτίμηση κινδύνου είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς η σωματική βία έχει ήδη συμβεί, τοποθετώντας αυτές τις περιπτώσεις στην κατηγορία υψηλού κινδύνου.

Μελέτη περίπτωσης – Εκτίμηση κινδύνου και σχεδιασμός ασφάλειας στα ΤΕΠ

Στην ενότητα 4, διαβάζετε τη μελέτη περίπτωσης του Robin, ενός 36χρονου άνδρα, ο οποίος έφτασε στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών με τραυματισμό στο κεφάλι και πολλαπλά αιματώματα στο αριστερό του χέρι, καθώς και μώλωπες σε διάφορα στάδια επούλωσης. Συνοδευόταν από την αδελφή του, η οποία ανέλαβε ελεγκτικό ρόλο κατά τη διάρκεια της εξέτασης, απαντώντας σε ερωτήσεις εκ μέρους του και παρακολουθώντας στενά τις αλληλεπιδράσεις του με τον γιατρό. Ο Robin απέφευγε την οπτική επαφή και φαινόταν διστακτικός να μοιραστεί μόνος του πληροφορίες.

Περαιτέρω έρευνα αποκάλυψε ασυνέπειες μεταξύ της ιστορίας που παρείχε η αδελφή του Robin και των τραυματισμών που παρατηρήθηκαν. Ο Ρόμπιν επέδειξε υποτακτική συμπεριφορά και απτό φόβο σωματικής επαφής. Αυτά τα σημάδια προκάλεσαν ανησυχίες για πιθανή ενδοοικογενειακή βία. Κατά τη διάρκεια μιας ιδιωτικής συνομιλίας με τον θεράποντα ιατρό, ο Robin ανοίγεται και αρχίζει να μιλάει:

Γιατρός: Robin, θέλω να ξέρεις ότι είσαι σε έναν ασφαλή χώρο εδώ και ο,τιδήποτε μας πεις θα παραμείνει εμπιστευτικό. Είναι σημαντικό για εμάς να κατανοήσουμε την πλήρη εικόνα, ώστε να μπορούμε να σου παρέχουμε την καλύτερη φροντίδα.

Robin: (μετά από μια παύση) Λοιπόν, χμμ, στην πραγματικότητα… Έχω κάποια προβλήματα στο σπίτι.

Γιατρός: Λυπάμαι που το ακούω αυτό. Δεν είναι εύκολο να μιλήσουμε, αλλά είναι σημαντικό να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα. Αισθάνεσαι ασφαλής στο σπίτι;

Robin: (κουνάει το κεφάλι του) Όχι πραγματικά. Φοβάμαι ότι τα πράγματα μπορεί να κλιμακωθούν.

Γιατρός: Εντάξει, σε ευχαριστώ που το μοιράστηκες μαζί μου. Είμαστε εδώ για να σε υποστηρίξουμε. Ας μιλήσουμε για ορισμένες στρατηγικές σχεδιασμού ασφάλειας που μπορούμε να εφαρμόσουμε για να σε βοηθήσουμε να παραμείνεις ασφαλής. Έχεις σκεφτεί πού θα μπορούσες να πας αν χρειαστεί να φύγεις γρήγορα από το σπίτι;

Robin: (νεύματα) Ναι, έχω έναν φίλο με τον οποίο θα μπορούσα να μείνω για λίγο.

Γιατρός: Αυτή είναι μια καλή αρχή. Είναι σημαντικό να έχεις ένα σχέδιο, ώστε να ξέρεις πού να πας εάν πρέπει να φύγεις γρήγορα. Στη συνέχεια, ας μιλήσουμε για το σε ποιον μπορείς να απευθυνθείς για υποστήριξη. Έχεις κάποιον που εμπιστεύεσαι, όπως έναν φίλο ή μέλος της οικογένειας, τον οποίο μπορείς να εμπιστευτείς;

Robin: Ναι, μπορώ να μιλήσω με τον αδερφό μου.

Γιατρός: Αυτό είναι υπέροχο. Το να έχεις κάποιον να μιλήσεις μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά. Τώρα, Robin, πρέπει να σου κάνω μερικές ερωτήσεις για να καταλάβω καλύτερα τι συνέβη. Μπορείς να μου πεις για τα γεγονότα που οδήγησαν στους τραυματισμούς σου;

Robin: Χμμ, είναι κάπως περίπλοκο. Τσακώθηκα με την αδερφή μου και τα πράγματα κλιμακώθηκαν…

Γιατρός: Καταλαβαίνω… Μπορείςνα μου πεις περισσότερα για τον τσακωμό; Υπήρξε σωματική βία;

Robin: Ναι, η αδερφή μου θύμωσε και άρχισε να με χτυπάει. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει.

Γιατρός: Λυπάμαι που το ακούω αυτό, Ρόμπιν. Είναι σημαντικό για μένα να κατανοήσω τη συχνότητα και τη σοβαρότητα αυτών των περιστατικών. Πόσο συχνά συμβαίνει αυτό το είδος βίας? ‘Εχεις υποστεί τραυματισμούς στο παρελθόν;

Robin: Συμβαίνει εδώ και λίγο καιρό. Μερικές φορές απλώς φωνάζει, αλλά άλλες φορές γίνεται σωματικό. Είχα μώλωπες και κοψίματα πριν.

Γιατρός: Σε ευχαριστώ που το μοιράστηκες μαζί μου, Robin. Είναι σημαντικό για εμάς να αξιολογήσουμε το επίπεδο κινδύνου που αντιμετωπίζεις και να καθορίσουμε την κατάλληλη υποστήριξη και πόρους. Υπάρχουν συγκεκριμένα ερεθίσματα ή μοτίβα που φαίνεται να οδηγούν σε αυτά τα περιστατικά;

Robin: Είναι δύσκολο να πω. Είναι σαν να περπατάς πάνω σε τσόφλια αυγών μερικές φορές. Οτιδήποτε μπορεί να εκνευρίσει την αδερφή μου.

Γιατρός: Καταλαβαίνω. Ακούγεται σαν να αντιμετωπίζεις πολύ άγχος και αβεβαιότητα. Θέλω να ξέρεις ότι δεν είσαι μόνος και υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να σε βοηθήσουν να αντιμετωπίσεις αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Έχεις σκεφτεί να απευθυνθείς σε υπηρεσίες υποστήριξης ή συμβουλευτικά κέντρα στο παρελθόν;

Robin: Όχι πραγματικά, αλλά είμαι ανοιχτός σε αυτό.

Γιατρός: Αυτό είναι καλό, Robin. Μπορώ να σου δώσω πληροφορίες σχετικά με τις τοπικές υπηρεσίες υποστήριξης και τις επιλογές συμβουλευτικής που ειδικεύονται στην ενδοοικογενειακή βία. Είναι σημαντικό να έχεις ένα σύστημα υποστήριξης καθώς βρίσκεσαι σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Θα ήθελες να σε παραπέμψω σε αυτές τις υπηρεσίες;

Robin: Ναι, νομίζω ότι θα ήταν χρήσιμο.

Γιατρός: Εντάξει, θα φροντίσω να σου δώσω αυτές τις πληροφορίες πριν φύγεις σήμερα. Εν τω μεταξύ, εάν έχεις οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή ανησυχίες, μη διστάσεις να με ρωτήσεις. Η ασφάλεια και η ευημερία σου είναι η βασική μου προτεραιότητα.

Εργασίες για προβληματισμό:

(1) Σκεφτείτε τις στρατηγικές σχεδιασμού ασφάλειας που συζητήθηκαν με  τον γιατρό. Αξιολογήστε την αποτελεσματικότητά τους στην ενδυνάμωση του Robin να λάβει μέτρα για να προστατεύσει τον εαυτό του από περαιτέρω βλάβη.

(2) Εξετάστε τη χρήση ανοιχτών ερωτήσεων από τον γιατρό για να ενθαρρύνει τον Robin να μοιραστεί τις εμπειρίες του. Σκεφτείτε πώς αυτή η προσέγγιση βοηθά στην αποκάλυψη σημαντικών λεπτομερειών σχετικά με την κατάσταση.

(3) Εκτιμήστε τη σημασία της αξιολόγησης της συχνότητας και της σοβαρότητας των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας για τον προσδιορισμό του επιπέδου κινδύνου που αντιμετωπίζει το θύμα. Εξετάστε τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι πληροφορίες ενημερώνουν την ανάπτυξη σχεδίων ασφαλείας και την πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης.


8. Παιδιατρική

Υψηλότερος κίνδυνος ενδοοικογενειακής βίας: 53

  • Παιδιά με κινητικές αναπτυξιακές καθυστερήσεις και ήπιες νοητικές αναπτυξιακές καθυστερήσεις.
  • Παιδιά και οι έφηβοι με διαταραχές αισθητηριακής αντίληψης έχουν 7,5 φορές αυξημένο κίνδυνο.
  • Παιδιά με προβλήματα συμπεριφοράς όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) έχουν αυξημένο κίνδυνο. Ιδιαίτερα επηρεάζονται τα παιδιά κάτω των έξι ετών, που προέρχονται από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος.
  • Χρονίως άρρωστα παιδιά έχουν 2 έως 3 φορές αυξημένο κίνδυνο.
  • Παιδιά και οι έφηβοι με αναπηρίες έχουν 3 έως 7 φορές αυξημένο κίνδυνο.
  • Παιδιά κάτω των 4 ετών 54
  • Παιδιά με ειδικές ανάγκες που μπορεί να αυξήσουν την επιβάρυνση του φροντιστή (π.χ. αναπηρίες, προβλήματα ψυχικής υγείας και χρόνιες σωματικές ασθένειες) 55

Είναι ζωτικής σημασίας να έχουμε ευαίσθητες συζητήσεις σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία με παιδιά και νέους, επειδή συχνά επηρεάζονται βαθιά από τέτοιες εμπειρίες, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Παρέχοντας πληροφορίες και υποστήριξη κατάλληλες για την ηλικία τους, μπορούμε να τους δώσουμε τη δυνατότητα να κατανοήσουν τι είναι η ενδοοικογενειακή βία, να αναγνωρίσουν ανθυγιεινές συμπεριφορές και, αν χρειαστεί, να ζητήσουν βοήθεια. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενότητα 3.

Κάντε κλικ στους σταυρούς στην εικόνα για να δείτε περισσότερες πληροφορίες.

Sources: 57, 58,59, 60, 61, 62


Έμφαση στην Οδοντιατρική

9. Οδοντιατρική

Είναι σημαντικό για τους οδοντιάτρους να έχουν δεξιότητες στην εκτίμηση κινδύνου και τον σχεδιασμό ασφάλειας, προκειμένου να αξιολογήσουν καλύτερα τον κίνδυνο και να παρέχουν επαρκή υποστήριξη σε όσους επηρεάζονται από ΕΒ.

Μελέτη περίπτωσης – Εκτίμηση κινδύνου και σχεδιασμός ασφάλειας στο οδοντιατρείο

Έχετε ήδη συναντήσει την κυρία Μίλερ στην ενότητα 3 και στην ενότητα 4.

Υπενθυμίζουμε ότι ήρθε στο οδοντιατρείο λόγω πονόδοντου. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ο οδοντίατρος παρατήρησε αρκετά αιματώματα και περικογχικές πετέχειες. Στην ακτινογραφία, διαγνώστηκε επίσης κάταγμα της γνάθου. Στη συνέχεια, η κ. Miller συμφώνησε με την ιατροδικαστική τεκμηρίωση και εξήγησε πώς είχαν συμβεί οι τραυματισμοί. Καθώς η θεραπεία της σπασμένης γνάθου περιλάμβανε πολλά ραντεβού θεραπείας και ελέγχου, η κ. Miller δημιούργησε μια σχέση εμπιστοσύνης με τον οδοντίατρό της.

Όταν η κ. Miller ήρθε για τον τελευταίο της έλεγχο αρκετούς μήνες αργότερα, ο οδοντίατρος παρατήρησε νέους τραυματισμούς. Καταγράφει τους νέους τραυματισμούς και τους χρησιμοποιεί ως ευκαιρία για να μιλήσει με την κ.

Οδοντίατρος: «Κυρία Μίλερ, τι κάνετε; Πριν από λίγους μήνες, είχαμε μιλήσει για την κατάστασή στο σπίτι σας. Είναι καλύτερα τα πράγματα τώρα; Μπορώ να δω νέους τραυματισμούς στο αυτί και το μέτωπό σας».

Κυρία Μίλερ (διστάζει): «Είναι… περίπλοκο. Η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί πραγματικά. Οι διαφωνίες με τον Μάρτιν συνεχίζουν ».

Οδοντίατρος: «Λυπάμαι που ακούω ότι εξακολουθείτε να αντιμετωπίζετε προβλήματα στο σπίτι. Υπάρχουν συνθήκες που φαίνεται να πυροδοτούν τη βία;»

Κυρία Μίλερ: «Ναι… Ο Μάρτιν πάντα θυμώνει όταν προσπαθώ να έρθω σε επαφή με άλλους, είτε μιλάω με τον γείτονά μας είτε στο τηλέφωνο».

Οδοντίατρος: “Τι συμβαίνει όταν ο σύντροφός σας θυμώνει;”

Μίλερ: «Δεν μπορεί πλέον να ελέγξει τον θυμό του και μερικές φορές γίνεται βίαιος».

Οδοντίατρος: «Είναι συχνότερα ολοένα και πιο θυμωμένος τον τελευταίο καιρό; Τα ξεσπάσματα θυμού γίνονται πιο βίαια;»

Κυρία Μίλερ: «Ναι, τώρα που το σκέφτομαι… Συμβαίνει πιο συχνά τελευταία. Γίνεται όλο και πιο βίαιο… Μια φορά μου πέταξε ένα πιάτο και μου έκανε μια μεγάλη μελανιά στο πρόσωπο».

Οδοντίατρος: «Ανησυχώ για σας, γιατί απ’ ό,τι μου είπατε, η συχνότητα και η έκταση της βίας εναντίον σας αυξάνεται. Έχετε κάποιο έμπιστο άτομο με το οποίο μπορείτε να μιλήσετε;”

Miller: «Αφού μετακόμισα σε αυτό το σπίτι, έχασα επαφή με όλους σχεδόν τους φίλους και την οικογένειά μου. Μιλάω με την αδελφή μου τακτικά στο τηλέφωνο, για παράδειγμα όταν ο Μάρτιν είναι στη δουλειά. Ζει 30 λεπτά μακριά από εδώ».

Οδοντίατρος: «Αυτό είναι καλό. Θα ήθελα τώρα να σας μιλήσω για το τι μπορείτε να κάνετε εάν δεν αισθάνεστε πλέον ασφαλής στο σπίτι σας. Είναι σημαντικό να έχετε ένα μέρος όπου μπορείτε να πάτε εάν η κατάσταση κλιμακωθεί. Αυτή θα μπορούσε να είναι η αδελφή σας, για παράδειγμα. Θα πρέπει επίσης να εξετάσετε το ενδεχόμενο να της αφήσετε να σακίδιο με αντίγραφα των πιο σημαντικών εγγράφων σας, όπως το πιστοποιητικό γέννησης και το διαβατήριό σας».

Miller: «Πρέπει να το αφήσω αυτό προς το παρόν, γιατί δεν αισθάνομαι καθόλου ανασφαλής στο σπίτι. Ο Μάρτιν απλά θυμώνει πολύ μαζί μου μερικές φορές και είναι πάντα δικό μου λάθος».

Στο τέλος της συζήτησης, ο οδοντίατρος τονίζει για άλλη μια φορά ότι δεν είναι ποτέ εντάξει να πληγώνεις κάποιον άλλο, ακόμα κι αν είσαι θυμωμένος, και ότι η κ. Miller δεν φταίει για την κατάσταση. Της λέει ότι είναι πολύ σημαντικό να σκεφτεί πού θα μπορούσε να πάει αν φοβηθεί στο σπίτι και ότι μπορεί να επικοινωνήσει μαζί του ανά πάσα στιγμή για περαιτέρω ερωτήσεις. Της δίνει μια ειδική επαγγελματική κάρτα, η οποία περιέχει σημαντικούς αριθμούς τηλεφώνου για τέτοιες καταστάσεις.

Εργασίες για περαιτέρω προβληματισμό:

(1) Ποιες στρατηγικές επικοινωνίας χρησιμοποιεί ο οδοντίατρος;

(2) Ποιους συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου μπορεί να εντοπίσει ο οδοντίατρος που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση της σοβαρότητας της βίας;

(3) Γιατί είναι σημαντικό για τους οδοντιάτρους να διαθέτουν δεξιότητες στην εκτίμηση κινδύνου και στον σχεδιασμό ασφάλειας;

(4) Πώς θα μπορούσε ο οδοντίατρος να συνεχίσει να βοηθά την ασθενή του;


Πηγές

  1. “Risk Assessment.” Gippsland Family Violence Alliance , November 9, 2023. Accessed 31.01.2024 https://gippslandfamilyviolencealliance.com.au/risk-assessment/#what-is-risk-management ↩︎
  2. “Risk Assessment.” Gippsland Family Violence Alliance , November 9, 2023. Accessed 31.01.2024 https://gippslandfamilyviolencealliance.com.au/risk-assessment/#what-is-risk-management ↩︎
  3. Risk Assessment.” Gippsland Family Violence Alliance , November 9, 2023. Accessed 31.01.2024 https://gippslandfamilyviolencealliance.com.au/risk-assessment/#what-is-risk-management ↩︎
  4. Gondolf, E. W. 2002, Batterer Intervention Systems: Issues, Outcomes and Recommendations, Sage Publications, Thousand Oaks, p. 171. ↩︎
  5. Gondolf, E. W. 2002, Batterer Intervention Systems: Issues, Outcomes and Recommendations, Sage Publications, Thousand Oaks, p. 167. ↩︎
  6. Roehl, J., & Guertin, K. 2000, ‘Intimate partner violence: The current use of risk assessments in sentencing offenders’, The Justice System Journal, vol. 21, no. 2, pp. 171-198. ↩︎
  7. Gondolf, E. W. 2002, Batterer Intervention Systems: Issues, Outcomes and Recommendations, Sage Publications, Thousand Oaks. ↩︎
  8. 1800 Respect, national domestic family and sexual violence counselling service, accessed: 01.02.24, https://www.1800respect.org.au/resources-and-tools/raft ↩︎
  9. Lauritsen J. L., Schaum R. J. (2004). The social ecology of violence against women. [Article]. Criminology, 42, 323–357. DOI10.1111/j.1745-9125.2004.tb00522.x ↩︎
  10. Davies, J., Lyon, E. & Monti-Catania, D. 1998, Safety Planning with Battered Women: Complex Lives/Difficult Choices, Sage Publications, Thousand Oaks, p. 98-100). ↩︎
  11. Rechtsanwältin Susanne Köhler, “Hochrisikomanagement bei häuslicher Gewalt – Was ist das?”, 2022, p. 16. https://www.lpr.sachsen.de/download/SusanneKoehlerHochrisikomanagement.pdf ↩︎
  12. Spearman, K. J., Hardesty, J. L., & Campbell, J. (2023). Post-separation abuse: A concept analysis. Journal of advanced nursing, 79(4), 1225–1246. https://doi.org/10.1111/jan.15310
    ↩︎
  13. Klein, A. R., & Tobin, T. (2008). A longitudinal study of arrested batterers, 1995–2005: Career criminals. Violence Against Women, 14(2), 136–157. ↩︎
  14. Richards, T. N., Jennings, W. G., Tomsich, E., & Gover, A. (2014). A 10-year analysis of rearrests among a cohort of domestic violence offenders. Violence and Victims, 29(6), 887–906. ↩︎
  15. Stark, E., & Hester, M. (2019). Coercive control: Update and review. Violence Against Women, 25(1), 81–104. https://doi.org/10.1177/ 1077801218816191 ↩︎
  16. Spearman, K. J., Hardesty, J. L., & Campbell, J. (2023). Post-separation abuse: A concept analysis. Journal of advanced nursing, 79(4), 1225–1246. https://doi.org/10.1111/jan.15310 ↩︎
  17. Elizabeth, V. (2015). From domestic violence to coercive control: Towards the recognition of oppressive intimacy in the Family Court. New Zealand Sociology, 30(2), 26–43. https://doi.org/10. 3316/informit.359359614101376

    Elizabeth, V. (2017). Custody stalking: A mechanism of coercively controlling mothers following separation. Feminist Legal Studies, 25(2), 185–201. https://doi.org/10.1007/s10691-017-9349-9

    Elizabeth, V. (2019). ‘It’s an invisible wound’: the disenfranchised grief of post-separation mothers who lose care time. Journal of Social Welfare and Family Law, 41(1), 34–52. https://doi.org/10.1080/ 09649069.2019.1554788 ↩︎
  18. Ward, D. (2016). In her words: Recognizing and preventing abusive litigation against domestic violence survivors. Seattle Journal for Social Justice, 14(2), 429–460. Available at: https://digitalcom mons.law.seattleu.edu/sjsj/vol14/iss2/11

    Toews, M. L., & Bermea, A. M. (2017). I was naive in thinking, ‘I divorced this man, he is out of my life’”: A qualitative exploration of post-separation power and control tactics experienced by women. Journal of Interpersonal Violence, 32(14), 2166– 2189. https://doi.org/10.1177/0886260515591278 ↩︎
  19. Elizabeth, V. (2017). Custody stalking: A mechanism of coercively controlling mothers following separation. Feminist Legal Studies, 25(2), 185–201. https://doi.org/10.1007/s10691-017-9349-9 ↩︎
  20. Przekop, M. (2011). One more battleground: Domestic violence, child custody, and the batterers’ relentless pursuit of their victims through the courts. Seattle Journal for Social Justice, 9(2), 1053–1106.

    Toews, M. L., & Bermea, A. M. (2017). I was naive in thinking, ‘I divorced this man, he is out of my life’”: A qualitative exploration of post-separation power and control tactics experienced by women. Journal of Interpersonal Violence, 32(14), 2166– 2189. https://doi.org/10.1177/0886260515591278

    Watson, L. B., & Ancis, J. R. (2013). Power and control in the legal system: From marriage/relationship to divorce and custody. Violence Against Women, 19(2), 166–186. https://doi.org/10.1177/ 1077801213478027 ↩︎
  21. Przekop, M. (2011). One more battleground: Domestic violence, child custody, and the batterers’ relentless pursuit of their victims through the courts. Seattle Journal for Social Justice, 9(2), 1053–1106.

    Toews, M. L., & Bermea, A. M. (2017). I was naive in thinking, ‘I divorced this man, he is out of my life’”: A qualitative exploration of post-separation power and control tactics experienced by women. Journal of Interpersonal Violence, 32(14), 2166– 2189. https://doi.org/10.1177/0886260515591278

    Watson, L. B., & Ancis, J. R. (2013). Power and control in the legal system: From marriage/relationship to divorce and custody. Violence Against Women, 19(2), 166–186. https://doi.org/10.1177/ 1077801213478027 ↩︎
  22. Rezey, M. L. (2020). Separated Women’s risk for intimate partner violence: A multiyear analysis using the National Crime Victimization Survey. Journal of Interpersonal Violence, 35(5–6), 1055–1080. https://doi.org/10.1177/0886260517692334 ↩︎
  23. Kitzmann, K., Gaylord, N., Holt, A. & Kenny, E. (2003) Child witnesses to domestic violence: a meta-analytic review. Journal of Consulting Clinical Psychology, 71, 339–352. ↩︎
  24. Natalie Pill, Andrew Day, Helen Mildred,Trauma responses to intimate partner violence: A review of current knowledge,
    Aggression and Violent Behavior,Volume 34, 2017,Pages 178-184,ISSN 1359-1789, https://doi.org/10.1016/j.avb.2017.01.014. ↩︎
  25. Rivera, E. A., Sullivan, C. M., Zeoli, A. M., & Bybee, D. (2018). A longitudinal examination of mothers’ depression and PTSD symptoms as impacted by partner-abusive men’s harm to their children. Journal of Interpersonal Violence, 33(18), 2779–2801. https://doi. org/10.1177/0886260516629391 ↩︎
  26. Trisha Leahy , Grace Pretty & Gershon Tenenbaum (2008) A Contextualized Investigation of Traumatic Correlates of Childhood Sexual Abuse in Australian Athletes, International Journal of Sport and Exercise Psychology, 6:4, 366-384, DOI: 10.1080/1612197X.2008.9671880 ↩︎
  27. van der Kolk, B. A. (2005). Developmental Trauma Disorder: Toward a rational diagnosis for children with complex trauma histories. Psychiatric Annals, 35(5), 401–408. https://doi.org/10.3928/00485713-20050501-06 ↩︎
  28. Herman, J. L. (1992). Complex PTSD: A syndrome in survivors of prolonged and repeated trauma. Journal of Traumatic Stress, 5(3), 377–391. https://doi.org/10.1002/jts.2490050305

    Van der Kolk, B. A. (2015). The body keeps the score: brain, mind, and body in the healing of trauma. New York, New York, Penguin Books.  ↩︎
  29. Laing, L. (2017). Secondary victimization: Domestic violence survivors navigating the family law system. Violence against women, 23(11), 1314-1335 ↩︎
  30. Hayes, B. (2012). Abusive men’s indirect control of their partner during the process of separation. Journal of Family Violence, 27(4), 333– 344. https://doi.org/10.1007/s10896-012-9428-2

    Hardesty, J. L., & Ganong, L. H. (2006). How women make custody decisions and manage co-parenting with abusive former husbands. Journal of Social and Personal Relationships, 23(4), 543–563. https:// doi.org/10.1177/0265407506065983 ↩︎
  31. Gutowski, E. R., & Goodman, L. A. (2023). Legal abuse and mental health: The role of judicial betrayal. Psychology of Violence. ↩︎
  32. Laing, L. (2017). Secondary victimization: Domestic violence survivors navigating the family law system. Violence against women, 23(11), 1314-1335. Gutowski, E. R., & Goodman, L. A. (2023). Legal abuse and mental health: The role of judicial betrayal. Psychology of Violence. ↩︎
  33. Spearman, K. J., Hardesty, J. L., & Campbell, J. (2023). Post-separation abuse: A concept analysis. Journal of advanced nursing, 79(4), 1225–1246. https://doi.org/10.1111/jan.15310 ↩︎
  34. Hydén, M. (2015). What social networks do in the aftermath of domestic violence. British journal of criminology, 55(6), 1040-1057. ↩︎
  35. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/elderabuse/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎
  36. Risk Factors for Re-abuse in Intimate Partner Violence: A Cross-Disciplinary Critical Review, Lauren Bennett Cattaneo and Lisa A. Goodman Trauma Violence Abuse 2005; 6; 141, DOI: 10.1177/1524838005275088, ↩︎
  37. Gondolf, E. W. 2002, Batterer Intervention Systems: Issues, Outcomes and Recommendations, Sage Publications, Thousand Oaks, p. 174. ↩︎
  38. 1800 Respect, national domestic family and sexual violence counselling service, accessed: 01.02.24, https://www.1800respect.org.au/resources-and-tools/risk-assessment-frameworks-and-tools/risk-assessment  ↩︎
  39. Maram Practice Guides Foundation Knowledge Guide, State of Victoria, Australia, Family Safety Victoria, February 2021, p. 36, available at https://www.vic.gov.au/maram-practice-guides-and-resources ↩︎
  40. 1800 Respect, national domestic family and sexual violence counselling service, accessed: 01.02.24, https://www.1800respect.org.au/resources-and-tools/risk-assessment-frameworks-and-tools/risk-assessment  ↩︎
  41. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, p. 25. ↩︎
  42. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, p. 25-26. ↩︎
  43. Boyle A, Jones P, Lloyd S. The association between domestic violence and self harm in emergency medicine patients. Emerg Med J. 2006 Aug;23(8):604-7. doi: 10.1136/emj.2005.031260. PMID: 16858090; PMCID: PMC2564159. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2564159/ ↩︎
  44. Sondern, Lisa & Pfleiderer, Bettina. (2020). Why the integration of sex and gender aspects will improve domestic violence risk assessment. 155-165. https://bulletin.cepol.europa.eu/index.php/bulletin/article/view/413/332 ↩︎
  45. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, p. 25. ↩︎
  46. 1800 Respect, national domestic family and sexual violence counselling service, accessed: 01.02.24, https://www.1800respect.org.au/resources-and-tools/risk-assessment-frameworks-and-tools/risk-assessment ↩︎
  47. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, Questions to assess immediate risk of violence p. 26, Making a safety plan p. 27. ↩︎
  48. Austrian Women’s Shelter Network 2015, Kelly Blank, Maria Rösslhumer, TRAINING MANUAL ON GENDER-BASED VIOLENCE FOR HEALTH PROFESSIONALS, AÖF – Austrian Women’s Shelter Network, Austria, https://eeca.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/implement_train_EN_201606_hires.pdf ↩︎
  49. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, Making a safety plan p. 27. ↩︎
  50. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, Making a safety plan p. 28. ↩︎
  51. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, Making a safety plan p. 28. ↩︎
  52. WHO (2014) Clinical handbook Health care for women subjected to intimate partner violence or sexual
    violence, Making a safety plan p. 33. ↩︎
  53. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/sexualviolence/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎
  54. Deutscher Ärzteverlag GmbH RDÄ. Kinder mit Behinderungen Werden zu Wenig vor Misshandlungen Geschützt. Deutsches Ärzteblatt 2023. https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/145658/Kinder-mit-Behinderungen-werden-zu-wenig-vor-Misshandlungen-geschuetzt?rt=740e2f97b968368ea8a4c9d79b86f559 (accessed January 31, 2024). ↩︎
  55. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/childabuseandneglect/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎
  56. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/childabuseandneglect/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎
  57. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/childabuseandneglect/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎
  58. Deutscher Ärzteverlag GmbH RDÄ. Kinder mit Behinderungen Werden zu Wenig vor Misshandlungen Geschützt. Deutsches Ärzteblatt 2023. https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/145658/Kinder-mit-Behinderungen-werden-zu-wenig-vor-Misshandlungen-geschuetzt?rt=740e2f97b968368ea8a4c9d79b86f559 (accessed January 31, 2024). ↩︎
  59. Deutscher Ärzteverlag GmbH RDÄ. Kinder mit Behinderungen Werden zu Wenig vor Misshandlungen Geschützt. Deutsches Ärzteblatt 2023. https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/145658/Kinder-mit-Behinderungen-werden-zu-wenig-vor-Misshandlungen-geschuetzt?rt=740e2f97b968368ea8a4c9d79b86f559 (accessed January 31, 2024). ↩︎
  60. Deutscher Ärzteverlag GmbH RDÄ. Kinder mit Behinderungen Werden zu Wenig vor Misshandlungen Geschützt. Deutsches Ärzteblatt 2023. https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/145658/Kinder-mit-Behinderungen-werden-zu-wenig-vor-Misshandlungen-geschuetzt?rt=740e2f97b968368ea8a4c9d79b86f559 (accessed January 31, 2024). ↩︎
  61. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/childabuseandneglect/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎
  62. National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention. Risk and Protective Factors for Perpetration. Centers for Disease Control and Prevention 2021. https://www.cdc.gov/violenceprevention/childabuseandneglect/riskprotectivefactors.html (accessed February 6, 2024). ↩︎