1. Ορισμοί
2. Παράρτημα – Φύλο
3. Συνηθέστερες μορφές βίας στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας
4. Ειδικές μορφές βίας στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας
5. Θύματα ενδοοικογενειακής βίας
6. Δράστες ενδοοικογενειακής βίας
Πηγές
Εισαγωγή
Καλώς ήλθατε στην εισαγωγική Ενότητα 1 με θέμα «Μορφές και δυναμικές ή δυναμικήτης ενδοοικογενειακής βίας». Η ενότητα 1 θα σας δώσει μια επισκόπηση των διαφόρων μορφών ενδοοικογενειακής βίας (ΕΒ). Θα παράσχει το θεωρητικό υπόβαθρο για το θέμα αυτό με ιδιαίτερη έμφαση στις ευάλωτες ομάδες θυμάτων, όπως π.χ. άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένοι ή άτομα ΛΟΑΤΚΙ+. Θα κοινοποιηθούν επίσης πληροφορίες σχετικά με τους δράστες της ΕΒ. Μέχρι το τέλος αυτής της ενότητας, θα έχετε μια βαθιά κατανόηση της πολύπλευρης φύσης της ενδοοικογενειακής βίας, των μορφών της, των θυμάτων και των δραστών της DV. Αυτή η γνώση είναι απαραίτητη για τον εντοπισμό των θυμάτων (Ενότητα 2), την καλή επικοινωνία (Ενότητα 3) και την αξιολόγηση του κινδύνου (Ενότητα 5).
Μαθησιακοί στόχοι
+ Κατανόηση της ενδοοικογενειακής βίας, των διαφορετικών μορφών της και του θεωρητικού της υποβάθρου.
+ Κατανόηση της σημασίας του φύλου και των πτυχών του φύλου στην ενδοοικογενειακή βία για τους ανταποκριτές πρώτης γραμμής.
+ Κατανόηση των ομάδων θυμάτων ΕΒ που βρίσκονται σε ιδιαίτερα ευάλωτο και σχετικό(: πλαίσιο.
+ Κατανόηση σχετικά με το ποιοι είναι οι δράστες και γιατί γίνονται ή κακοποιητικοί.
«Η ενδοοικογενειακή βία είναι κάτι περισσότερο από ξυλοδαρμός, είναι κάτι περισσότερο από το να μην σου επιτρέπει να δεις τους φίλους σου, να μην σας επιτρέπει τα δικά σας χρήματα, να ελέγχει τη ζωή σας με κάθε δυνατό τρόπο. Κανείς δεν μπορεί να το δει».
«Η συντροφική βία δεν είναι ιδιαιτερότητα των φτωχών και των αμόρφωτων, όπως πολλοί άνθρωποι πιστεύουν. Η σύζυγος ενός γνωστού πολιτικού έμενε σε αυτό το καταφύγιο. Οικογένεια ανώτερης μεσαίας τάξης. Ο σύζυγος ήταν ένας αξιοσέβαστος ηγέτης της κοινότητας και άνθρωπος της Εκκλησίας. Μερικοί άνθρωποι ήξεραν τι συνέβαινε πίσω από κλειστές πόρτες. Τα παιδιά έβλεπαν πώς ο πατέρας βίαζε τη μητέρα. Κατούρησε ακόμη και τα παιδιά, ως τιμωρία για κακή συμπεριφορά. Ο άνδρας είχε τόσο μεγάλη επιρροή στην πόλη του που το γραφείο Κηδεμονίας αρνήθηκε να βοηθήσει όταν συνειδητοποίησαν ότι το όνομά του εμπλέκεται. Ήταν σχεδόν απελπιστικό για τη σύζυγο να δραπετεύσει από τη φυλακή της, επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν την πίστευαν και εκείνοι που την πίστευαν δεν τολμούσαν να τη βοηθήσουν».
Εργασίες
(1) Αφού διαβάσετε και τα δύο αποσπάσματα, σκεφτείτε τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να έχετε συναντήσει τους όρους ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση μέχρι στιγμής. Πώς ορίζετε την ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση; Τι σημαίνει για εσάς και γνωρίζετε άλλους όρους που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν το ίδιο φαινόμενο;
(2) Μπορεί να θέλετε να κάνετε μερικές σύντομες σημειώσεις και να επιστρέψετε σε αυτές καθώς συνεχίζετε να διαβάζετε. Καθώς βλέπετε τους διαφορετικούς ορισμούς, σκεφτείτε αν αυτό θα άλλαζε κάτι στις αρχικές σας απόψεις σχετικά με αυτό το θέμα.
1. Ορισμοί
Η βία μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, οιασδήποτε φυλής, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας ή βιολογικού/κοινωνικού φύλου. Επηρεάζει άτομα από όλα τα κοινωνικοοοικονομικά υπόβαθρα και επίπεδα εκπαίδευσης.
Ενδοοικογενειακή βία (ΕΒ)
Η ενδοοικογενειακή βία, που ονομάζεται επίσης «ενδοοικογενειακή κακοποίηση», ορίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη ως ένα πρότυπο συμπεριφοράς σε οποιαδήποτε σχέση που χρησιμοποιεί ο δράστης για να αποκτήσει ή να διατηρήσει την εξουσία και να ασκήσει έλεγχο σε ένα άτομο μέσα σε μια οικογένεια ή νοικοκυριό.
- Μπορεί να συμβεί μεταξύ (ετερόφυλων ή ομόφυλων ζευγαριών γονέα και παιδιού, αδελφών, θείων, ξαδέλφων, παππούδων ή ακόμα και συγκατοίκων.
- Η βία μπορεί να περιλαμβάνει σωματικές, σεξουαλικές, συναισθηματικές, οικονομικές ή ψυχολογικές ενέργειες ή απειλές για ενέργειες που επηρεάζουν ένα άλλο άτομο με αρνητικό τρόπο.
Συντροφική βία (ΣΒ)
Η συντροφική βία αναφέρεται στη συμπεριφορά εντός μιας στενής σχέσης που προκαλεί σωματική, σεξουαλική, οικονομική, κοινωνική ή ψυχολογική βλάβη, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής επιθετικότητας, του σεξουαλικού εξαναγκασμού, της ψυχολογικής κακοποίησης και των συμπεριφορών ελέγχου.
Μια στενή σχέση μπορεί να αναφέρεται στον τρέχοντα ή προηγούμενο ερωτικό σύντροφο, σύζυγο, περιστασιακό σύντροφο ενός θύματος, ανεξάρτητα από το αν ζουν μαζί στο ίδιο νοικοκυριό ή όχι.
Η συντροφική βία είναι μία από τις πιο κοινές μορφές βίας κατά των γυναικών και εμφανίζεται σε όλα τα περιβάλλοντα και μεταξύ όλων των κοινωνικοοικονομικών, θρησκευτικών και πολιτιστικών ομάδων. Ωστόσο, η συντροφική βία κατά των ανδρών μπορεί επίσης να συμβεί και δεν καταγγέλλεται επαρκώς.
Έμφυλη βία (ΕΒ)
Η βία με βάση το φύλο ορίζεται ως βία που στρέφεται κατά ενός ατόμου λόγω φύλου. Γυναίκες, άνδρες, ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα (λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι, τρανσέξουαλ queer, ίντερσεξ) και άλλα άτομα που δεν ταιριάζουν στον ετεροφυλόφιλο κανόνα ή στις παραδοσιακές δυαδικές κατηγορίες φύλου.
Μερικά παραδείγματα:
• Ενδοοικογενειακή βία
• Ακρωτηριασμός/Κοπή Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων (FGM/C)
• Γυναικοκτονίες – δολοφονίες γυναικών
• Καταναγκαστικός γάμος
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (Συμβούλιο της Ευρώπης, Σύμβαση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας) χαρακτηρίζει την έμφυλη βία και τη βία κατά των γυναικών ως έμφυλη πράξη που συνιστά «παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μορφή διάκρισης κατά των γυναικών».
2. Παράρτημα – Φύλο
Μαθησιακοί στόχοι
Η γνώση σχετικά με το φύλο και τις πτυχές του φύλου στην ενδοοικογενειακή βία είναι μείζονος σημασίας για τους ανταποκριτές πρώτης γραμμής. Η βαθύτερη κατανόηση των πτυχών φύλου/φύλου θα βοηθήσει στην καταλληλότερη διαφοροποίηση μεταξύ των διαφόρων τύπων ενδοοικογενειακής βίας και, κατά συνέπεια, στην προσαρμογή των απαντήσεων των οργανισμών. Εδώ θα βρείτε πληροφορίες σχετικά με το φύλο γενικά και εξειδικευμένες γνώσεις για τον τομέα της υγείας ως ανταποκριτής πρώτης γραμμής.
Κάντε κλικ στους σταυρούς κάτω από κάθε όρο στην εικόνα για να δείτε τον ορισμό του.
Περισσότερες πληροφορίες για τα «Στερεότυπα» θα βρείτε στην Ενότητα 8.
Η σημασία της διαθεματικότητας
Στο πλαίσιο του φύλου, η κατανόηση της διαθεματικότητας είναι εξαιρετικής σημασίας, καθώς μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις μοναδικές και αλληλεπικαλυπτόμενες εμπειρίες ατόμων που ανήκουν σε πολλαπλές (ή πολλαπλά;) περιθωριοποιημένες ομάδες.
Ορισμός της διαθεματικότητας
Οι κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις όπως π.χ. η φυλή, η εθνικότητα, το φύλο, η σεξουαλικότητα και η τάξη είναι αλληλένδετες και αποδίδονται σε ένα συγκεκριμένο άτομο ή ομάδα. Η διαθεματικότητα περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι κατηγορίες «τέμνονται», είτε ενισχύοντας είτε μειώνοντας την πιθανότητα να βιώσουμε συστημική καταπίεση, διαφορετικές μορφές διακρίσεων και ανισότητες.
Περαιτέρω καθήκοντα για προβληματισμό
Παρακολουθήστε το βίντεο και σημειώστε τις ακόλουθες ερωτήσεις:
(1) Αναφέρετε μερικά παραδείγματα διαθεματικότητας.
(2) Με ποιους τρόπους έχετε παρατηρήσει ή βιώσει προνόμια ή διακρίσεις που βασίζονται στη διασταύρωση των δικών σας κοινωνικών κατηγοριών;
(3) Αποτύπωση του τρόπου με τον οποίο η διαθεματικότητα μπορεί να επηρεάσει την πρόσβαση σε ευκαιρίες, πόρους και εκπροσώπηση σε διάφορους τομείς ή περιβάλλοντα (π.χ. εκπαίδευση, απασχόληση, μέσα ενημέρωσης, τομέας υγείας).
(4) Έχετε βρεθεί ποτέ σε μια κατάσταση όπου είδατε κάποιον να βιώνει διακρίσεις λόγω της διασταύρωσης των διαφόρων κατηγοριών του; Πώς αντιδράσατε και τι θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά;
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, δείτε την Ενότητα 8.
Αξιολόγηση γνώσεων: Έμφυλη βία
3. Συνηθέστερες μορφές βίας στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας
Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να λάβει πολλές μορφές και συχνά δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια από το θύμα.
«Εκείνη τη στιγμή ένιωθα ότι δεν ήταν πραγματικά κακοποίηση, αλλά όσο περισσότερο το σκεφτόμουν, τόσο περισσότερο ένιωθα ότι κακοποιήθηκα. Η συναισθηματική κακοποίηση είναι πιο σοβαρή από τη σωματική κακοποίηση, καθώς δεν υπάρχουν εξωτερικά σημάδια ή μώλωπες. Όταν αυτό το συνειδητοποίησα μόνη μου, έφυγα. Το να ζεις μόνη είναι πολύ καλύτερο από αυτό που συνέβαινε στη σχέση».
Κάντε κλικ στους σταυρούς κάτω από κάθε όρο στους αντίστοιχους κύκλους για να δείτε τον ορισμό του.
Περαιτέρω εργασίες για προβληματισμό
(1) Ποιες από τις πιο κοινές μορφές ενδοοικογενειακής βίας που αναφέρονται ήταν άγνωστες σε εσάς;
(2) Ποια από τις πιο κοινές μορφές ενδοοικογενειακής βίας που αναφέρονται εδώ σας εξέπληξε, και γιατί;
4. Ειδικές μορφές βίας στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας
Εργασίες για προβληματισμού
Πριν διαβάσετε το επόμενο μέρος, αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε τις επόμενες δύο ερωτήσεις:
(1) Ποιες ειδικές μορφές βίας έρχονται στο μυαλό σας και οι οποίες δεν έχουν εξεταστεί στο τμήμα 3 (Συνηθέστερες μορφές βίας);
(2) Τι θεωρείτε ακρωτηριασμό/κοπή των γυναικείων γεννητικών οργάνων (FGM/C); Πιστεύετε ότι αυτό είναι ένα ζήτημα και στη χώρα σας;
Γάμος παιδιών, πρόωρος και καταναγκαστικός γάμος
• Παιδικός γάμος είναι όταν τουλάχιστον ένας από τους συζύγους είναι παιδί (ηλικίας κάτω των 18 ετών – σε ορισμένες περιοχές ηλικίας κάτω των 16 ετών).
• Οι πρόωροι γάμοι αφορούν ένα άτομο ηλικίας κάτω των 18 ετών ή γάμους όπου και οι δύο σύζυγοι είναι 18 ετών και άνω, αλλά άλλοι παράγοντες τους καθιστούν ανέτοιμους να συναινέσουν στο γάμο, π.χ. το επίπεδο σωματικής, συναισθηματικής, σεξουαλικής και ψυχοκοινωνικής ανάπτυξής τους.
• Καταναγκαστικός γάμος είναι κάθε γάμος που πραγματοποιείται χωρίς την πλήρη και ελεύθερη συναίνεση ενός ή αμφότερων των μερών, όταν ένα ή και τα δύο μέρη δεν είναι σε θέση να τερματίσουν ή να εγκαταλείψουν το γάμο ή ως αποτέλεσμα πίεσης ή έντονης κοινωνικής ή οικογενειακής πίεσης.
Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ)
Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ στους σταυρούς κάτω από κάθε όρο στους αντίστοιχους κύκλους.
Εάν δεν βλέπετε μια εικόνα εδώ, κάντε κλικ εδώ ή χρησιμοποιήστε άλλο πρόγραμμα περιήγησης.
Τι είναι ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων;
Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ), γνωστός και ως κοπή των γυναικείων γεννητικών οργάνων και η γυναικεία περιτομή, αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παραβιάζοντας το δικαίωμα στη φυσιολογική και ψυχολογική ακεραιότητα.
Περισσότερα από 200 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες που ζουν σήμερα έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων συμβαίνει σε ένα πλαίσιο παραδοσιακών κανόνων και πεποιθήσεων και υπάρχει επίσης στην Ευρώπη.
Σκόπιμα αλλοιώνει ή τραυματίζει τα γυναικεία εξωτερικά γεννητικά όργανα για μη ιατρικούς λόγους και εκτελείται κυρίως ενάντια στη θέληση της γυναίκας ή του κοριτσιού. Αφαιρεί τον έλεγχο του σώματός τους, τη σεξουαλικότητά τους και το δικαίωμά τους να έχουν βασικές σωματικές λειτουργίες απαλλαγμένες από λοιμώξεις και πόνο. Έτσι, ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων αποτελεί εκδήλωση έμφυλης ανισότητας και διακρίσεων και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Διαφορετικοί τύποι Α/ΚΓΓΟ;
Ο ακρωτηριασμός/κοπή των γυναικείων γεννητικών οργάνων είναι επιβλαβής για τα κορίτσια και τις γυναίκες και δεν παρέχει οφέλη για την υγεία.
Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων κατηγοριοποιείται σε τέσσερις κύριους τύπους:
Είναι ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων πρόβλημα στην Ευρώπη;
Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα, το οποίο υπάρχει και στην Ευρώπη. Εκτιμάται ότι 190.000 κορίτσια και γυναίκες σε 17 ευρωπαϊκές χώρες κινδυνεύουν να ακρωτηριαστούν και ότι πάνω από 600.000 γυναίκες στην Ευρώπη ζουν με τις συνέπειες του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Εδώ θα βρείτε έναν διαδραστικό χάρτη για τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων στην Ευρώπη: https://map.endfgm.eu/map/554/FGM%20prevalence
Έχει μειώσει η πανδημία COVID-19 τον κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων;
Ενώ η πανδημία COVID-19 έχει μειώσει τη δυνατότητα μετακίνησης για πρακτικές ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, δεν εμπόδισε το να εκτελείται η πρακτική με μυστικότητα. Έχει αυξήσει την ευάλωτη θέση των κοριτσιών και των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διατρέχουν κίνδυνο ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, έχει επιδεινώσει τις υφιστάμενες ανισότητες μεταξύ των φύλων, τις οικονομικές ανισότητες και τους κινδύνους για την υγεία και έχει διαταράξει τις προσπάθειες πρόληψης. Η πανδημία COVID-19 έχει καταστήσει δυσκολότερη την πρόσβαση των γυναικών και των κοριτσιών σε ψυχολογική υποστήριξη και ιατρική περίθαλψη, εάν χρειαστεί.
Γενικά, οι ανθρωπιστικές ρυθμίσεις και οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως οι συγκρούσεις και η κλιματική αλλαγή, αυξάνουν την ευπάθεια των γυναικών και των κοριτσιών στη βία, συμπεριλαμβανομένων επιβλαβών πρακτικών όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Περισσότερες από τις μισές χώρες όπου τα κορίτσια διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο να υποβληθούν σε ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων αντιμετωπίζουν ανθρωπιστικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων.
Ενημερωτικό δελτίο: Εντατικοποίηση των παγκόσμιων προσπαθειών για την εξάλειψη του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων: ενημερωτικό γράφημα και συστάσεις (2022)
Σεξουαλική εκμετάλλευση/καταναγκαστική πορνεία
Ο όρος «σεξουαλική εκμετάλλευση» σημαίνει κάθε πραγματική ή απόπειρα κατάχρησης ευάλωτης θέσης, διαφορικής εξουσίας ή εμπιστοσύνης για σεξουαλικούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης, ενδεικτικά, της αποκόμισης νομισματικού, κοινωνικού ή πολιτικού οφέλους από τη σεξουαλική εκμετάλλευση άλλου. Ορισμένοι τύποι «καταναγκαστικής πορνείας» μπορούν επίσης να εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία.
Βία για λόγους τιμής
Η βία για λόγους τιμής (επίσης HRV, βία τιμής,) περιγράφει κάθε μορφή βίας
• σωματική (ξυλοδαρμό, βιασμό, δολοφονία, ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων),
• ψυχολογική (ψυχική πίεση, απειλή, στέρηση προσωπικής ελευθερίας) ή
• άλλη (π.χ. περιορισμένη κυκλοφορία, περιορισμένος κύκλος φίλων, καταναγκαστικός έλεγχος, αναγκαστικός γάμος)
που πραγματοποιείται εντός της οικογένειας ή της κοινότητας στο όνομα της «οικογενειακής τιμής».
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι και οι άνδρες, τα αγόρια και τα άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως ομοφυλόφιλοι, λεσβίες, αμφιφυλόφιλοι, τρανσέξουαλ ή ίντερσεξ μπορεί να βιώσουν βία και ψυχολογική πίεση που σχετίζεται με την τιμή.
Η βία που σχετίζεται με την τιμή είναι συλλογική βία. Αν ένα μεμονωμένο μέλος της κοινότητας δεν εγκρίνει τους κανόνες της κοινότητας, μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο για το άτομο να τους αμφισβητήσει.
Γυναικοκτονίες – Δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών που σχετίζονται με το φύλο
Η γυναικοκτονία ορίζεται ως η δολοφονία γυναικών και κοριτσιών λόγω του φύλου τους. Το 56% των θυμάτων γυναικοκτονίας σκοτώνονται από τους νυν και πρώην συντρόφους τους ή μέλη της οικογένειάς τους, όπως πατέρες, αδελφούς, μητέρες, αδελφές λόγω του ρόλου και της θέσης τους ως γυναικών.
Η γυναικοκτονία συχνά περιλαμβάνει συνεχιζόμενη κακοποίηση στο σπίτι, απειλές ή εκφοβισμό, σεξουαλική βία ή καταστάσεις όπου οι γυναίκες έχουν λιγότερη δύναμη ή λιγότερους πόρους από τον σύντροφό τους (1).
Γυναικεία εγκλήματα τιμής
«Η γυναικεία δολοφονία τιμής είναι μια ιδιαίτερη μορφή γυναικοκτονίας, όπου η δολοφονία μιας γυναίκας διαπράττεται από ένα μέλος ή μέλη της οικογένειάς της που δεν εγκρίνουν την κοινωνική συμπεριφορά της γενικά, και τη σεξουαλική της συμπεριφορά ειδικότερα». (2)
Κακοποίηση γονέων από παιδιά και εφήβους (ΚΓΠΕ)
«Έχω βρεθεί σε μια δύσκολη θέση όπου έχω βλάψει τη μητέρα μου και έχει επικοινωνήσει με την αστυνομία, αλλά δεν ήθελε να δει την κόρη της φυλακισμένη ή να της την παίρνουν. Αλλά ένιωθε ότι χρειαζόταν βοήθεια και δεν έλαβε αυτή τη βοήθεια. Ευτυχώς, έκανα την αλλαγή για τον εαυτό μου, αφού συνειδητοποίησα τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα».
Νεαρές γυναίκες (1)
Ορισμός
Η βία και κακοποίηση παιδιών και εφήβων προς γονείς (ΚΓΠΕ) περιγράφει μια δυναμική στην οποία ένα νεαρό άτομο (ηλικίας 8-18 ετών) εμπλέκεται σε καταχρηστική συμπεριφορά προς έναν γονέα ή ενήλικα φροντιστή και στην οποία η καταχρηστική συμπεριφορά είναι επιβλαβής και επαναλαμβανόμενη. Αυτή η κακοποίηση μπορεί να είναι σωματική, λεκτική, οικονομική, καταναγκαστική ή συναισθηματική και μπορεί να περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως χτύπημα, απειλές, εκφοβισμό για να κάνουν ή να μην κάνουν πράγματα ή να προκαλέσουν ζημιά στο σπίτι. (2)
Η ΚΓΠΕ εμφανίζεται συχνά ως έμφυλη μορφή βίας, με την πλειονότητα των περιπτώσεων που είναι γνωστές στις υπηρεσίες να αφορούν αγόρια στα τέλη της εφηβείας τους που κακοποιούν τις μητέρες τους. (1)
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την ΚΓΠΕ στην Ενότητα 2.
Αναπαραγωγικός εξαναγκασμός
Ο αναπαραγωγικός εξαναγκασμός είναι συμπεριφορά που παρεμβαίνει στην αυτόνομη λήψη αποφάσεων μιας γυναίκας, όσον αφορά την αναπαραγωγική υγεία. Μπορεί να λάβει τη μορφή σαμποτάζ της αντισύλληψης, εξαναγκασμού σε εγκυμοσύνη ή ελέγχου της έκβασης μιας εγκυμοσύνης(1).
Μερικά παραδείγματα αναπαραγωγικού εξαναγκασμού:
• Εξαναγκασμός ή πίεση του θύματος να μείνει έγκυος, να αποκτήσει παιδί ή να κάνει έκτρωση
• Άρνηση πρόσβασης στην αντισύλληψη
• Εν γνώσει μετάδοση σεξουαλικά μεταδιδόμενης λοίμωξης στο θύμα
• Παρεμπόδιση ή περιορισμός της πρόσβασης σε μαιευτικές/γυναικολογικές υπηρεσίες υγείας και πληροφορίες
Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να έχει πολλές μορφές. Μάθετε περισσότερα για αυτό, μέσω της καμπάνιας κόμικ του προγράμματος IMPROVE “Πώς να αναγνωρίζετε την ενδοοικογενειακή βία!”
Μπορείτε να κατεβάσετε τα κόμικ στο σύνδεσμο Εκπαιδευτικό υλικό για εκπαιδευτές (Ενότητα 1)
5. Θύματα ενδοοικογενειακής βίας
Θύματα στη δυναμική της ενδοοικογενειακής βίας στις σχέσεις
Ευρύ φάσμα ομάδων θυμάτων
6. Δράστες ενδοοικογενειακής βίας
Ορισμός
Ο δράστης είναι ένα πρόσωπο που διαπράττει ή εν γνώσει του επιτρέπει να συμβούν πράξεις κακοποίησης, παραμέλησης ή εκμετάλλευσης. Μια πράξη μπορεί επίσης να ενεργοποιηθεί από τρίτο μέρος.
Πηγές
Γενικός
- Hester, M. (2013) Who does what to whom? Gender and domestic violence perpetrators in English police records. European Journal of Criminology, 10(5), pp. 623-637
- Myhill, A. (2017) ‘Measuring domestic violence: Context is everything’, Journal of Gender-Based Violence, Vol. 1, No. 1, pp. 33–44
- Walby, S. and Towers, J. (2017) Measuring violence to end violence: mainstreaming gender. Journal of Gender-Based Violence, 1(1), pp. 11-31
Excursus – Φύλο
- EWL European Coalition Factsheet Istanbul Convention
- EWL Factsheet Violence against Women and Girls in Europe
- Violence against women prevalence estimates, 2018. Global, regional and national prevalence estimates for intimate partner violence against women and global and regional prevalence estimates for non-partner sexual violence against women. Geneva: World Health Organization, on behalf of the United Nations Inter-Agency Working Group on Violence Against Women Estimation and Data (UNICEF, UNFPA, UNODC, UNSD, UNWomen); 2021.
- Pioneers in skirts: https://www.pioneersinskirts.com/ is a multi-award-winning social impact film about the issues that affect a woman’s pioneering ambition. Real-life stories and frank commentary leave viewers seeing their role in the solution, feeling hopeful, and motivated to act.
- RESPECT Women: Preventing violence against women – Implementation package
- Vienna Declaration on Femicide
- UNODC
- https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/gender-equality/gender-based-violence/what-gender-based-violence_en
- Galdas, P. M., Cheater, F., & Marshall, P. (2005). Men and health helpseeking behaviour: literature review. Journal of Adomestic violenceanced Nursing, 49(6), 616-622
Συνηθέστερες μορφές βίας στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας
Ειδικές μορφές βίας στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας
- http://www.haut-conseil-egalite.gouv.fr/IMG/pdf/violences-couple.pdf (Language: French)
- https://www.vie-publique.fr/sites/default/files/rapport/pdf/014000292.pdf (Language: French)
FGM/C
- https://www.unhcr.org/media/too-much-pain-female-genital-mutilation-and-asylum-european-union-statistical-overview
- https://eige.europa.eu/gender-based-violence/female-genital-mutilation?language_content_entity=en
- Intensifying global efforts for the elimination of female genital mutilation: Report of the Secretary-General (2022)
- FGM study: More girls at risk but community opposition growing (2021)
- FGM study: More girls at risk but community opposition growing (2021)
- Intensifying global efforts for the elimination of female genital mutilation: Report of the Secretary-General (2022)
Femicide
- (1): UNODC, 2019 https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/gsh/Booklet_5.pdf
- (2): Dayan H. Female Honor Killing: The Role of Low Socio-Economic Status and Rapid Modernization. J Interpers Violence. 2021 Oct;36(19-20):NP10393-NP10410. doi: 10.1177/0886260519872984. Epub 2019 Sep 15. PMID: 31524058.
CAPVA
- (1) https://www.london.gov.uk/sites/default/files/comprehensive_needs_assessment_of_child-adolescent_to_parent_violence_and_abuse_in_london.pdf
- (2) Rutter, N., Hall, K., & Westmarland, N. Responding to child and adolescent-to-parent violence and abuse from a distance: Remote delivery of interventions during Covid-19. Children & Society. 2023;37:705–721. https://doi.org/10.1111/chso.12622
Reproductive coercion
- (1): Grace KT, Anderson JC (October 2018). “Reproductive Coercion: A Systematic Review”. Trauma, Violence & Abuse. 19 (4): 371–390. doi:10.1177/1524838016663935. PMC 5577387. PMID 27535921.
Θύματα ενδοοικογενειακής βίας
People with disability, impairment and mental illness
- (1)https://safelives.org.uk/sites/default/files/resources/Disabled_Survivors_Too_Report.pdf
- Personal stories of autistic people as victims of violence
Elderly abuse/maltreatment
- https://www.helpguide.org/articles/abuse/elder-abuse-and-neglect.htm
- http://criminal-justice.iresearchnet.com/crime/domestic-violence/elder-abuse-by-adult-children/
- https://www.nursinghomeabusecenter.com/elder-abuse/signs/
- https://www.abc.net.au/news/2015-07-16/royal-commission-abuse-of-elderly-is-under-reported-by-victims/6625230
- http://www.combatingelderabuse.eu/wp-content/uploads/2016/04/Booklet_stage.pdf
- Anetzberger, G.J., (2000) Caregiving: Primary Cause of Elder Abuse? Generations, 24 (2): 46–51
- Dong XQ and Simon MA (2014) Vulnerability Risk Index Profile for Elder Abuse in Community-Dwelling PopulationJ Am Geriatr Soc. 2014 Jan; 62(1): 10–15
- Laakso, S., (2015). Ikäihmisten kaltoinkohtelu Suvanto-linjan puheludokumenteissa. University of Helsinki, Faculty of Social Sciences. Dissertation.
- Uuttu-Riski, Ritva, (2004). Vanhusten kaltoinkohtelu – tiedotusvälineissä käyty keskustelu. Teoksessa Kankare, Harri & Lintula, Hanna (toim.) Vanhuksen äänen kuuleminen. Helsinki: Tammi.
Honour-related violence
Δράστες ενδοοικογενειακής βίας
Πηγές
The wheel of Power and Control
(1) Wheel of Power and Control
Women as perpetrator
(1) Gerke J, Lipke K, Fegert JM, Rassenhofer M. Mothers as perpetrators and bystanders of child sexual abuse. Child Abuse Negl. 2021 Jul;117:105068. doi: 10.1016/j.chiabu.2021.105068. Epub 2021 Apr 17. PMID: 33878645.
Relationship between children and the perpetrator and it’s impact