Βίντεο
Μελέτες περιπτώσεων
Μελέτη περίπτωσης: Η ενδοοικογενειακή βία έχει αρνητικό αντίκτυπο στα παιδιά
Η Γκάμπι παντρεύτηκε τον σύζυγό της Νικ μετά από μια μακρoχρόνια σχέση και λίγο μετά μετακόμισε στο οικογενειακό αγρόκτημα του συζύγου της. Το ζευγάρι ήταν ευτυχισμένο στο αγρόκτημα και σύντομα είχαν το πρώτο τους παιδί. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η συμπεριφορά του Νικ άρχισε να αλλάζει και από τη στιγμή που γεννήθηκε η κόρη τους η σχέση δεν ήταν όπως πριν. Ο Νικ φαινόταν αποσυρμένος και περνούσε πολύ χρόνο μόνος του. Άρχισε να θυμίζει στην Γκάμπι τον πατέρα του Νικ, ο οποίος ήταν πάντα μια αυστηρή φιγούρα στη ζωή του.
Η συμπεριφορά του Νικ έγινε απειλητική και ελεγκτική, ειδικά σε σχέση με τα χρήματα και τις κοινωνικές επαφές. Ήταν όλο και πιο επιθετικός στις διαφωνίες, συχνά φώναζε και έριχνε αντικείμενα στο δωμάτιο. Η Γκάμπι νόμιζε ότι, επειδή δεν την έβλαπτε σωματικά, η συμπεριφορά του δεν μπορούσε να θεωρηθεί κακοποίηση. Ο Νικ δεν έδειχνε πολύ ενδιαφέρον για την κόρη τους, την Τζέιν, εκτός από όταν ήταν σε δημόσιο χώρο, όπου φαινόταν να είναι ένας στοργικός πατέρας.
Η Τζέιν ήταν γενικά ένα καλότροπο παιδί, ωστόσο, η Γκάμπι διαπίστωσε ότι δεν ήταν σε θέση να την αφήσει με κανέναν άλλο. Η Τζέιν θα έκλαιγε και θα αναστατωνόταν πολύ όταν η Γκάμπι την έδινε σε κάποιον άλλο για να τη φροντίσει. Αυτό άγχωνε την Γκάμπι, και επίσης σήμαινε ότι οι κοινωνικές της δραστηριότητες περιορίστηκαν περαιτέρω.
Η Τζέιν χρειάστηκε πολύ χρόνο για να μπουσουλίσει, να περπατήσει και να αρχίσει να μιλάει. Οι συνήθειες του ύπνου της άλλαξαν, και η Γκάμπι συχνά δεν κοιμόταν όλη τη νύχτα, ακόμα και όταν η Τζέιν ήταν άνω των 12 μηνών. Όταν η Τζέιν άρχισε να μιλάει, εκδήλωσε κνίδωση, και αυτό εμπόδισε περαιτέρω την ανάπτυξη της ομιλίας της. Η Γκάμπι ανησυχούσε πολύ για την Τζέιν. Ο οικογενειακός γιατρός της είπε ότι αυτό ήταν φυσιολογικό για μερικά παιδιά και ότι, αν τα προβλήματα ομιλίας συνεχίζονταν, θα μπορούσε να στείλει την Τζέιν σε έναν ειδικό αργότερα.
Μετά από αρκετά χρόνια, η συμπεριφορά του Νικ έπαψε να γίνεται αποδεκτή. Κατά τη διάρκεια των αντιπαραθέσεων τους πλέον εκείνος θα απειλούσε με το όπλο που είχε για τις αγροτικές εργασίες, και η Γκάμπι ένιωθε πολύ φόβο. Σε αρκετές περιπτώσεις, αντικείμενα που ο Νικ πέταγε χτύπησαν την Γκάμπι, η οποία ήταν όλο και περισσότερο ανήσυχη για την ασφάλεια της κόρη τους. Η Γκάμπι αποφάσισε να φύγει και να συμβουλευτεί την τοπική υπηρεσία γυναικών, η οποία τη βοήθησε να λάβει περιοριστικά μέτρα εναντίον του Νικ.
Μόλις η Γκάμπι πήρε την Τζέιν μακριά από τον Νικ, η συμπεριφορά της άλλαξε. Η ανάπτυξη της Τζέιν φαινόταν να επιταχύνεται, χωρίς η Γκάμπι να μπορεί να καταλάβει το γιατί. Στο πλαίσιο της συμβουλευτικής της υποστήριξης από μια τοπική υπηρεσία γυναικών, όταν συζήτησε το ζήτημα αυτό, της ανάφεραν ότι η καθυστέρηση στην ανάπτυξη, η κνίδωση, η ευερεθιστότητα και το άγχος αποχωρισμού ήταν συνέπειες της προηγούμενης κακοποιητικής κατάστασης στην οποία εκτίθετο η Τζέιν.
Αυτό το περιστατικό μπορεί να θεωρηθεί ως μια χαμένη ευκαιρία για την ανίχνευση και την έγκαιρη αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Αν ο οικογενειακός γιατρός είχε ρωτήσει την Γκάμπι ή τον Νικ (ο οποίος είχε παρουσιάσει χρόνιο πόνο στην πλάτη) για τη σχέση τους, για το τι συνέβαινε στην οικογένεια, και συγκεκριμένα στην Τζέιν, η κατάσταση θα μπορούσε να έχει εντοπιστεί πολύ νωρίτερα.
Ερωτήματα για αναστοχασμό
α) Τι θα μπορούσε να είχε γίνει καλύτερα από τους εμπλεκόμενους;
β) Εξετάστε ποιες υπηρεσίες και επαγγελματίες θα μπορούσαν να έχουν συμμετάσχει στην υποστήριξη ή/και την παροχή υπηρεσιών για την Γκάμπι, εξαρχής.
γ) Δημιουργήστε έναν κατάλογο με διάφορους επαγγελματίες που απαρτίζουν τη διεπιστημονική ομάδα στην υπηρεσία σας και οι οποίοι θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην παροχή υπηρεσιών για όσους έχουν βιώσει ενδοοικογενειακή βία (ο κατάλογος μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το πού εργάζεστε).
Το ευρύ φάσμα επαγγελματιών και εξειδικευμένων οργανισμών που ενδέχεται να εμπλέκονται στην υποστήριξη των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να περιλαμβάνει, αλλά δεν περιορίζεται σε: υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, υπηρεσίες ψυχικής υγείας, υπηρεσίες αντιμετώπισης της σεξουαλικής βίας, κοινωνικές υπηρεσίες, νομικές υπηρεσίες, αστυνομία, επιμελητές ανηλίκων, υπηρεσίες που ασχολούνται με τις καταχρήσεις ουσιών, εξειδικευμένους οργανισμούς για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας στο σπίτι, υπηρεσίες προστασίας ανηλίκων, υπηρεσίες στέγασης και εκπαίδευσης.
Προσαρμοσμένο από μελέτη περίπτωσης RACGP (2014): Abuse and Violence: Working with our patients in general practice
Άσκηση διαπολιτισμικής αυτογνωσίας
Αναλογιζόμενοι τις πολιτισμικές σας σχέσεις και αναγνωρίζοντας τις επιρροές και τις συμπεριφορές που έχετε βιώσει ως αποτέλεσμα αυτών, συνειδητοποιείτε πώς αυτά τα γεγονότα καθορίζουν τις δικές σας αντιλήψεις και ενέργειες.
Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε με τα θύματα, αξιολογούμε τον κίνδυνο ΕΒ και συνεργαζόμαστε σε διεπαγγελματικές ομάδες, εξαρτάται επίσης από προκαταλήψεις που διαμορφώνονται από τον πολιτισμό. Ο αυτοστοχασμός συνδέεται στενά με την πολιτισμική ανταπόκριση. Η ενσωμάτωση, επομένως, ασκήσεων για την αξιολόγηση της πολιτιστικής αυτογνωσίας κάθε ατόμου είναι ζωτικής σημασίας.
Ο προβληματισμός σχετικά με τις εμπειρίες από την παιδική ηλικία έως την ενηλικίωση μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση προσωπικών αγώνων και προνομίων καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής.
Παρακολουθήστε αυτό το βίντεο και σκεφτείτε τις ερωτήσεις που τίθενται.
Εδώ είναι οι ερωτήσεις:
1. Πού γεννήθηκες; Από ποια περιοχή είσαι;
2. Από ποιες χώρες/περιοχές προέρχεται η οικογένειά σου;
3. Πόσο καιρό έχεις ζήσει εδώ; Τι σε έφερε εδώ και τι σε έκανε να νιώσεις ευπρόσδεκτος/η;
4. Τι είναι σημαντικό να γνωρίζεις για το πώς μεγάλωσες?
5. Έχεις αισθανθεί ποτέ διαφορετικός/ή από τους άλλους, λόγω των πεποιθήσεων / εθνικότητας / φυλής σου κ.λπ. Σε ποια πλαίσια ή καταστάσεις;
6. Ποια είναι η κοινωνικοοικονομική σου κατάσταση τώρα, ποια ήταν πριν; Πώς επηρέασε αυτό την εμπειρία σου με βάση την κοινωνία/κουλτούρα στην οποία μεγάλωσες;
7. Είχες περισσότερους φίλους με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο όταν ήσουν νεότερος/η ή σήμερα, και γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
8. Πώς η εθνικότητα, η ηλικία, η οικογένεια, η εμπειρία, η εκπαίδευση, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, το φύλο, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η θρησκεία κ.λπ. επηρεάζουν τις αλληλεπιδράσεις σου με τους ασθενείς σου; Μπορείς να δώσεις ένα παράδειγμα;
9. Γνωρίζεις πώς θέλουν να αντιμετωπίζονται οι ασθενείς σου ή υποθέτεις ότι θέλουν να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα πολιτιστικά σου πρότυπα, δηλαδή ενεργείς συχνότερα σύμφωνα με τον χρυσό κανόνα που είναι «να συμπεριφέρεσαι στους άλλους όπως θα ήθελες να συμπεριφέρονται εκείνοι σε εσένα» ή με τον πλατινένιο κανόνα, δηλαδή «να συμπεριφέρεσαι στους άλλους όπως εκείνοι θα ήθελαν να συμπεριφέρονται σε αυτούς».
10. Η επίτευξη πολιτισμικής ικανότητας και ταπεινοφροσύνης συνεπάγεται δέσμευση για μάθηση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Μπορείς να δώσεις παραδείγματα από το επαγγελματικό σου πλαίσιο για να αποδείξεις τη δέσμευσή σου σε αυτή τη διαδικασία;
Υλικό για τους εκπαιδευτές
Χρήσιμα για ανάγνωση
Στην παρακάτω παραπομπή, θα ανακαλύψετε μια σειρά από βινιέτες που απεικονίζουν πώς συνεργάζονται πολλοί οργανισμοί σε διάφορες περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, ώστε να παράγουν θετικά αποτελέσματα για τα θύματα και τους επιζώντες:
- Hale, H., Bracewell, K., Bellussi, L. et al. The Child Protection Response to Domestic Violence and Abuse: a Scoping Review of Interagency Interventions, Models and Collaboration. J Fam Viol (2024). https://doi.org/10.1007/s10896-024-00681-4
Επιπλέον, η παρακάτω πηγή προσφέρει πληροφορίες για την διεπαγγελματική συνεργασία στην απόκριση των υπηρεσιών παιδικής προστασίας σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας:
- Stewart SL. Enacting Entangled Practice: Interagency Collaboration in Domestic and Family Violence Work. Violence Against Women. 2020 Feb;26(2):191-212. doi: 10.1177/1077801219832125. Epub 2019 Mar 11. PMID: 30854943.
Αξιολόγηση γνώσεων – Κουίζ